..
131
2. Zmieniaj skad sowny lub form gramatyczn zwizkw frazeologicznych, np. Uni w pot (frazeologizm trafi jak kul w pot oznacza 'uczyni co nie tak jak trzeba, popeni gupstwo', artyku prasowy informuje, e nieprawd jest, jakoby prawo Unii Europejskiej stanowio o ograniczeniach w koncentracji mediw, na co powoywa si polski rzd).
3. Wykorzystuj podobiestwo brzmieniowe wyrazw: W rytmie Tomby (odwoanie do poczenia wyrazowego w rytmie samby w artykule o olimpijskim zwycistwie woskiego narciarza Alberto Tomby), Moe nad morze, a najwyej w gry (artyku o tym, dokd Polacy wyjad na wakacje).
Powysze przykady nagwkw - pene gier sownych, skojarze i aluzji - pochodz z oglnokrajowych gazet i czasopism o charakterze opiniotwrczym. W prasie regionalnej dominuj krtkie, zagadkowe i udramatyzo-wane tytuy, nierzadko zawierajce elementy wartociujce, np. Zabili, Egzekucja, Droga do piekl.
Oprcz funkcji typowo jzykowych - informatywnej (o treci i formie tekstu) i nakaniajcej (do przeczytania tego tekstu) - nagwki prasowe peni rwnie funkcj praktyczn i estetyczn. Oddzielaj od siebie poszczeglne materiay dziennikarskie oraz uatrakcyjniaj graficznie kolumn gazety lub czasopisma. Podzia nagwkw pod wzgldem uksztatowania graficznego oparty jest na dwch podstawowych kryteriach: a) kryterium szerokoci nagwka mierzonej w amach pisma (nagwki jedno-, dwu-, trzy- i wieloamowe, b) kryterium wysokoci nagwka mierzonej w wierszach ich tekstu (nagwki jedno-, dwu-, trzy- i wielopitrowe37.
Prasa o charakterze opiniotwrczym unika stosowania tytuw wielopitrowych. Waniejsze teksty dziennikarskie opatrywane s tytuami zoonymi wiksz czcionk i umieszczonymi na wikszej liczbie amw gazety lub pisma. Z kolei w prasie bulwarowej - w tabloidach, gazetach popoudniowych i niedzielnych - przewaaj tytuy wielopitrowe. Tego rodzaju wielopitrowymi tytuami opatruje si najbardziej none teksty. Niejednokrotnie tytuy wielopitrowe przekazuj wicej informacji ni zamieszczone pod nimi teksty dziennikarskie.
Tendencja do stosowania tytuw wieloamowych w pismach "powanych" i wielopitrowych w gazetach "lejszych" jest charakterystyczna
37 Te i inne typy nagwkw zostay w Encyklopedii wiedzy o prasie pod red. J. Malanki (Wrocaw 1976) - zob. haso: nagwek.
132
PRAKTYCZNA STYLISTYKA - PODSTAWOWE ZAGADNIENIA
Traticantowi nikt nie pomg
Amerykaska Izba Reprezentantw wyrzucia ze swojego grona kongresmana z Ohio Jamesa Trafican-ta, oskaronego o przestpsrwa podatkowe i korupcj. W kwietniu awa przy -sie^ych uznaa Trafi*anta winnym stawianych mu zarzutw. Wyrok zapad 30 lipca. Prokurator zada dla poli-ryka siedmiu lat wiezienia.
Tydzie temu parlamentarna komisja uznaa, e 61-lont kongresman zamaj 9 razy kodeks etyki. Traficanra nie bronili nawet jego partyjni koledzy. Podczas gosowania ?a jego usuniciem opowiedziao si 420 kongresmenw. a tylko l by przeciw. Sam oskarony mwi, ze obecna sytuacja to efekt spisku.
To drugi przypadek usunicia czonka Izby Reprezentantw od czasu zakoczenia w 1865 r. w^nysecesyjnej. W1980 r. mandat odebrano pewnemu kongresmanowi z Pensylwanii, skazanemu za korupcj FFT, PAP,
Agent wywiadu oskara kolegw
Byty oficer rosyjskiej bezpieki oskara jego dawnych pracodawcw o dokonanie zamachw w Rosji w 1999 r.
J teksandrUfwmienkotrzynui-Jr\je, e dysponuje zeznaniami obciajcymi FSB o zamachy na bloki mieszkalne w Rosji we wrzeniu 1999 roku.
Mieszkajcy w Londynie Dtwinien ko wysrpi w telemocie Londyn-
Moskwa, zorganizowanym przez pozarzdow grup ds. wyjanienia okolicznoci zamachw.
We wrzeniu 1999 r doszo do czterech zamachw -w Bujnaksku, Wo-godosku i dwch w Moskwie. Kreml oskary! o nie wahhabttw -czecze-skich bojownikw osawionego wataki Szamiia Rasajewa. Wybuchy, w wyniku ktrych zgino ponad
200 osb, zapocztkoway operacj militarn w niczajenej wwczas od Moricwy Czecremi. Panuje prwkona-nie, e trwajcy do dzi konflikt pomg wczesnemu premierowi Wadimirowi Punnowi w wyborach prezydenckich, ktre wygra.
larwinienko i jego adwokat Jurij ReJszriski s wspautorami gonej ksiki "FSB wysadza Rosj w powietrze". Obaj twierdz, e otrzymali w kwietniu br. swciostronicowy lisr od gwnego podejrzanego o dokonanie zamachw niejakiego Aczimeza Goczijajewa. Ten ostatni przyzna w nim, e wynajmowa pomieszczenia w podziemiach czierech blokw mieszkalnych staremu znajomemu. Jak si pniej okazao, przechowywany by lam materia wybuchowy, ktrego eksplozja doprowadzia do zawalenia si budynkw. Nie ujawniono, kim jest ten tajemniczy znajomy. Pochodzcy z Karaczajo-Czerkies-ji, autonomicznej republiki na zacho-