P³ock 1957. — H. Kostanecka: Biblioteka Gustawa Zieliñskiego w Skêpem. „Roczniki Biblioteczne" 1962. - M. Kieffer-Ko-stanecka: Biblioteka im. Zieliñskich w P³ocku i jej starodruki w œwietle zapisków, ekslibrisów i piecz¹tek. „Przegl¹d Biblioteczny" 1968 z. 3/4. - Dziesiêæ wieków P³ocka. P³ock 1969.
M. K.-K.
Biblioteka Jagielloñska w Krakowie nale¿y do najstarszych bibl. naukowych w Europie. Powsta³a równoczeœnie z Uniw. krakowskim, za³. w 1364 i odnowionym w 1400. Oddzielne bibl. przy poszczególnych wydzia³ach i kolegiach po³¹czy³y siê z czasem w jeden organizm biblioteczny jako ogólno-uniwersytecka bibl. g³ówna o charakterze bibl. publ. Centralizacja ta nast¹pi³a z polecenia Komisji Edukacji Narodowej w ramach reformy Akademii Krakowskiej (1777-80), przeprowadzonej przez Hugona Ko³³¹taja. Zbiory umieszczono w Collegium Maius,
37
Biblioteka G³ówna UMCS w Lublinie
120,5 tys., a udostêpniono ponad 226,5 tys. wol. B.G. UG wydaje „Wykaz nabytków zagranicznych".
Z. B.
Biblioteka G³ówna Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu powsta³a 1 X 1919 jako Bibl. Wszechnicy Piastowskiej, a nastêpnie Uniw. Poznañskiego, z zasobem 250 tys. wol. W pierwszych latach dzia³alnoœci B.G. UAM ustalono jej organizacjê, polszczono zbiory w du¿ej mierze dziêki darom towarzystw na ukowych oraz Akademii Umiejêtnoœci; szkolone kadrê, ukierunkowano B.G. UAM jako warsztat piacy dla uczelni. W 1. 1927-39 usprawniono system katalogów i uporz¹dkowano wp³yw druków z egz. obowi¹zkowego oraz m. in. z przejmowania zabytkowych czêœci ksiêgozbiorów szkó³ œrednich Wielkopolski. W chwili wybuchu II wojny œwiatowej B.G. UAM liczy³a 500 tys. wol. Straty poniesione przez B.G. w tej wojnie wynosz¹ ok. 100 tys. wol. W 1. 1946-52 odbudowano stary i wzniesiono nowy gmach biblioteczny, oraz zorganizowano dzia³alnoœæ podstawow¹. W 1. 1945-49 B.G. UAM jako centrala dla woj. pomorskiego i poznañskiego prowadzi³a rewindykacje zbiorów w³asnych, zabezpieczanie zbiorów porzuconych i opuszczonych (tak¿e podworskich), rozdziela³a je zak³adom uczelni, jak i bibl. nowo powsta³ych uniwersytetów w £odzi i Toruniu. W okresie powojennym dyrektorami B.G. UAM byli kolejno: Aleksander Birkenmajer, Stefan Vrtel-Wier-czyñski, Zofia Kawecka, od czerwca 1958 Stanis³aw Kubiak. W 1. 60-tych zorganizowano sieæ bibl. zak³adowych uczelni (w tym sieæ bibl. wydzia³owych z w³asnymi czytelniami), rozszerzono wymianê miêdzynarodow¹. Uruchomiono piêæ filii B.G. UAM w domach studenckich, zorganizowano w budynku g³ównym poza trzema czytelniami ogólnymi dwie specjalistyczne: Zbiorów Specjalnych oraz Zbiorów Prawno-Ekonomicznych, a w Coli. Chemicum — Czytelniê Czasopism Chemicznych. Dzia³alnoœæ podstawowa B.G. UAM zorganizowana jest w 17 komórkach. S¹ to oddzia³y: Gromadzenia i Uzupe³niania Zbiorów, Opracowania Druków Zwartych Nowych, Opracowania Wydawnictw Ci¹g³ych Nowych, Katalogowania Rzeczowego, Magazynów i Konserwacji Zbiorów, Katalogów, Udostêpniania Zbiorów, Informacji Naukowej, Prac Naukowych Organizacji Naukowych i Dydaktycznych, Bibl. Zak³adowych, Zbiorów Specjalnych, Starych Druków oraz pracownie Reprograficzna, Konserwatorska, Ochrony Ksi¹¿ki, Pamiêtnikarska i Bibliografii Regionalnej; sprawy administracyjne nale¿¹ do Sekcji Administracyjno-Gospodarczej. W 1974 B.G. UAM liczy³a 1,7 min wol. w zbiorze g³ównym, 1 min wol. w 59 bibl. zak³adowych — ³¹cznie 2,7 min wol. W 1967 zlokalizowano przy B.G. UAM dwuletnie Studium Bibliotekoznawstwa Miêdzywydzia³owe, w 1968 tak¿e Podyplomowe. Z dniem 1 X 1972 utworzono przy UAM w Poznaniu Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej. Zlokalizowany przy B.G. UAM Instytut obj¹³: dwa Studia uruchomione poprzednio, nowo utworzone Studium Stacjonarne Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej oraz od r. akad. 1973/74 Studium Zaoczne tych dziedzin. Zajêcia prowadz¹ tak¿e pracownicy B.G. UAM. Dla s³uchaczy uczelni B.G. prowadzi programowe przysposobienie biblioteczne dla studentów
I roku oraz od 1 II1972 zajêcia z informacji naukowej dla III lat studiów. Dokumentacja prac uczelni prowadzona przez B.G. UAM obejmuje: plany badañ naukowych, zakoñczone prace naukowo-badawcze oraz sprawozdania z wyjazdów zagranicznych. W ramach rozszerzaj¹cego siê coraz bardziej zakresu prac oddzia³u informacji naukowej podejmuje siê próby stosowania ró¿nych form informacji ekspresowej dla uczelni. B.G. UAM wydawa³a w 1. 1960-70 w „Zeszytach Naukowych UAM" w³asny periodyk „Biblioteka" (ogó³em wysz³o 9 zesz.) oraz „Prace Biblioteki G³ównej UAM", w których pracownicy B.G. publikowali swe prace naukowo-badawcze.