Witamina C, czyli kwas askorbinowy
Witamina C jest chyba najbardziej popularną i najchętniej używaną witaminą. Jest przeciwutleniaczem odpowiedzialnym za ochronę wodnistych części komórki przed działaniem wodnych rodników. Witamina C przeciwdziała utlenianiu kwasu foliowego, przyczyniając się w ten sposób do zwiększenia jego ilości w organizmie. Pomaga we wchłanianiu żelaza i zwiększa jego dostępność biologiczną. Na przykład gdy sok pomarańczowy, będący źródłem witaminy C, zostanie spożyty z kromką razowego chleba pszennego, żelazo z chleba łatwo się wchłonie w przewodzie pokarmowym. Ludzie należą do nielicznych ssaków, które nie produkują witaminy C. Większość ssaków potrafi wytworzyć tyle witaminy C, ile potrzebuje organizm.
Witamina C zapobiega negatywnemu działaniu histaminy na układ odpornościowy. Pełni pomocniczą rolę w budowaniu spoistej tkanki łącznej i wspomaga leczenie antybiotykami. Emocjonalny i fizyczny stres związany z chorobą nowotworową może zwiększyć zapotrzebowanie organizmu na witaminę C.
Jak uzupełniać witaminę C
Kwas askorbinowy łatwo przenika do moczu, więc nie zażywaj jednorazowo dużych dawek, gdyż spowoduje to najpierw nagły wzrost jego stężenia, a później gwałtowne zmniejszenie ilości w organizmie. Zażywaj witaminę C w mniejszych dawkach, ale kilka razy dziennie. Pamiętaj, że jest ona lepiej wchłaniana, jeśli zażywasz ją podczas posiłku. Dobrze byłoby zażywać witaminę C razem z bioflawonoidami, zawartymi w warzywach i owocach gdyż te substancje współdziałają z sobą.
Źródłem witaminy C są słodka papryka, kapusta włoska, kapusta ogrodowa, rzepa, brokuły, czarne porzeczki, truskawki, papaja, owoce cytrusowe, mango, kantalupa, ziemniaki.
Podsumowanie
Witaminy to związki organiczne, które pomagają innym substancjom odżywczym w biochemicznych procesach trawienia, wchłaniania i metabolizmu. Są dwa rodzaje witamin: rozpuszczalne w wodzie i rozpuszczalne w tłuszczach. Do tych pierwszych należą: witamina C, tiamina, ryboflawina, niacyna, pirydoksyna, kwas foliowy, kobalamina, biotyna i kwas pantotenowy.
Te witaminy są szczególnie wrażliwe na działanie światła, temperatury i powietrza. Dlatego właśnie świeże, surowe owoce i warzywa zawierają więcej tych witamin niż gotowane czy zbyt długo przechowywane.
WITAMINY ROZPUSZCZALNE W TÅ‚USZCZACH A CHOROBY NOWOTWOROWE
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są ściśle związane z lipidami. Tłuszcze są potrzebne, by witaminy te mogły ulec wchłonięciu, a gdy leczenie choroby nowotworowej ingeruje w absorpcję tłuszczów, może dojść do niedoboru tych witamin w organizmie. W tym rozdziale wyjaśnimy, w jaki sposób witaminy rozpuszczalne w tłuszczach chronią zdrowe tkanki, wzmacniając układ odpornościowy.
Istnieją cztery rodziny witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E i K. Muszą się one najpierw rozpuścić w tłuszczach i dopiero wtedy są wchłaniane w jelicie. Diety niskotłuszczowe i niskokaloryczne, celowe lub przypadkowe, stwarzają więc ryzyko powstania niedoboru tych witamin.
Tłuszcze i witaminy w nich rozpuszczalne wchłaniane są do naczyń limfatycznych, omijając wrotny układ krwionośny, który przenosi do wątroby składniki odżywcze rozpuszczalne w wodzie. Po wędrówce do okolicy lewego barku dostają się do lewej tętnicy podobojczykowej.
Witaminy A i D zażywane w dużych ilościach mogą być trujące, podobnie jak przy długim okresie ich zażywania. Magazynowane są w tkance tłuszczowej i w wątrobie. W przeciwieństwie do witaminy C i B compositum, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach są bardzo trwałe. Nie ulegają tak łatwo zniszczeniu w wysokiej temperaturze podczas gotowania czy w czasie przetwarzania produktów spożywczych.
Witamina A, retinol, akseroftol, kwas retinowy
Niektóre roślinne substancje odżywcze zawierają składniki, które organizm może zamienić w witaminę A. Są to np. alfa-karoten, beta-karoten, gamma-karoten. Do wchłaniania retinołu niezbędne są żółć, enzymy trzustkowe i przeciwut-leniacze. W wątrobie magazynowany może być ich sześciomiesięczny zapas w postaci estrów.
Przy pewnych dawkach (ponad 15000 j.m.) witamina A może być toksyczna, ale zapobiega temu równoczesne zażycie witaminy E. Witaminy A i E współpracują z sobą. Witamina A może wspomagać różnicowanie się komórek nabłonkowych i wpływać na ustępowanie zmian przedrako-wych. Hamuje rozwój guzów nowotworowych. Brak witaminy A ogranicza tworzenie się przeciwciał. Jej prawidłowe stężenie w organizmie zwiększa działalność cytotoksyczną komórek T, komórek NK i makrofagów.
Witamina D, cholekalcyferol (D3), ergosterol (D2)