— uznawano go za najwiÄ™kszego wroga ognia niszczÄ…cego, uosabianego przez Surta i jego PÅ‚omienne Olbrzymy.
— zdaje siÄ™, iż byÅ‚ też patronem przysiÄ…g — skÅ‚adano je czÄ™sto na tak zwany pierÅ›cieÅ„ Ulla (ullarhringr). PosiadaÅ‚ paÅ‚ac Ydalir (Dolina Cisów) w Asgardzie. WedÅ‚ug późnego przekazu (w którym Asgard pomieszany zostaÅ‚ z Bizancjum!), podczas jednej z dÅ‚ugich nieobecnoÅ›ci Odyna, Uli przejÄ…Å‚ na jakiÅ› czas wÅ‚adzÄ™ zwierzchniÄ… i poÅ›lubiÅ‚ Frigg. Ulla uważa siÄ™ za boga należącego do jednej z najstarszych warstw mitologicznych, który miaÅ‚ potem zostać usuniÄ™ty w cieÅ„ przez nowych bogów. Jego małżeÅ„stwo z Frigg, czasowa wÅ‚adza zwierzchnia oraz powiÄ…zanie z przysiÄ™gami, może sugerować, iż pierwotnie to on, a nie Odyn, ucieleÅ›niaÅ‚ aspekty mitraiczne i sprawowaÅ‚ naczelnÄ… wÅ‚adzÄ™ nad bogami. W takim ujÄ™ciu jego dopeÅ‚nieniem i współwÅ‚adcÄ… byÅ‚by ->· Hónir lub ->· Tyr. Zatem w teorii G. Dumezila (szczegóły patrz —» Alkowie) mieÅ›ciÅ‚by siÄ™ jako bóg odpowiedzialny za jasny aspekt funkcji magiczno-prawodawczej. 5. — przysiÄ™gi: Atlak. 32.
— wróg ognia: GÅ„mn. 42.
— paÅ‚ac: Grimn. 5.
— wÅ‚adza naczelna: Saxo Grammaticus, GÄ™sta Danorum
Vali -> Wali Ve-> We Vidarr -> Widar Viii -» Wili \fólund -> Wólund
Wali (znaczenie imienia nieznane).
1. Vali.
2. As.
3. Syn Odyna i śmiertelnej księżniczki Rind.
4. Przed Ragnarókiem bez pozycji.
Mając jeden dzień, przybył z Midgardu do Asgardu, by pomścić Bal-
dra: zabiÅ‚ innego przyrodniego brata — Hóda. Przed zemstÄ… nie myÅ‚
się ani nie czesał (zachowanie rytualne, wskazujące, że wcześniejsze o
jeden dzień „narodziny" w istocie były dniem inicjacji, a nie chwila
narodzin).
Po Ragnaróku będzie jednym z głównych bogów. Razem z Widarem
wzniesie bogom świątynie.
5. — syn Rind: Vegt. 11.
— zabicie Hóda: Yegtam. 11; Wluspa 33-34; HyndluL: Yóluspa en sk. 30.
— wzniesienie Å›wiÄ…tyÅ„: Yafthr. 51.
War (stisl. var — wierność, porÄ™ka).
1. Vór.
2. ?
3. ?
4. Bogini ślubów i wierności małżeńskiej. Narzeczonych poświęcano młotem (może też inną bronią ?), czyli tzw. „ręką War" (związek z młotem Thora?).
5. — bogini Å›lubów: Thrym. 30.
— Mjóllnir symbolem: Thrym. 30.
WaylandAVieland ->· Wolund
We (stisl. ve — być może „świÄ™tość").
1. Wei;Ve.
2. As.
3. Syn Burra i olbrzymki Bestii, brat Odyna i Wilego (może też Hónira).
4. Przed Ragnarókiem bez pozycji.
Razem z Odynem i Wilim zabili Ymira i z jego ciała stworzyli świat.
Wspólnie z Wilim objął rządy (i dzielił łoże z Frigg) pod nieobecność
Odyna.
Po Ragnaróku będzie jednym z rządzących bogów.
5. — stworzenie Å›wiata: Yóluspa 4-5.
— wÅ‚adanie: Lokas. 26; Gylfag.
Widar (stisl. vidharr — znaczenie nieznane).
1. —
2. As.
3. Syn Odyna i olbrzymki Grid.
4. Zwany milczÄ…cym bogiem, gdyż nie zabieraÅ‚ gÅ‚osu na radach niebian, a przede wszystkim ciÄ…gle byÅ‚ nieobecny — wciąż konno podróżowaÅ‚. Z tego powodu jego kraj, Widi, zarastaÅ‚ trawÄ… i krzakami. W czasie Ragnaróku pomÅ›ci ojca, zabijajÄ…c Fenrira mieczem (lub roze-drze mu paszczÄ™).
Po Ragnaróku będzie jednym z rządzących bogów. Razem z przyrodnim bratem, Walim, wzniesie bogom świątynie.
Uwaga: imię Widar występuje też jako przydomek Odyna.
5. — podróże: Grimn. 17.
— kraj Widi: Grimn. 17.
— zabicie Fenrira mieczem: Yóluspa 54.
— rozdarcie paszczy Fenrirowi: Yafthr. 53.
— po Ragnaróku: Yafthr. 51.
Wili (stisl. viii — być może „wola").
1. Willi; Viii.
2. As.
3. Syn Burra i Bestii, brat Odyna i We.
4. Razem z braćmi zabił Ymira i stworzył z jego ciała świat. Podczas jednej z nieobecności Odyna wspólnie z We objął naczelną władzę. Po Ragnaróku jeden z bogów.
Vór -»· War
5. — stworzenie Å›wiata: Yóluspa 4-5. — panowanie: Lokas. 26; Gylfag.
Wodan/Wotan/Wuotan -> Odyn
Wolund: (stisl. Yólund)
1. sang. Wayland; pdgerm. Wieland.
2. Krasnolud ?
3. Syn króla krasnoludów (?), brat Slagfinna i Egilla.
4. Prawdopodobnie pierwotnie byÅ‚ bogiem-kowalem lub ubóstwionym krasnoludem (ze wzglÄ™du na swe kowalskie umiejÄ™tnoÅ›ci; stÄ…d, być może, uznawano go za bohatera kulturowego), który otrzymaÅ‚ wÅ‚adzÄ™ nad Svartalfheimem. TÄ™ teoriÄ™ potwierdza tylko tytuÅ‚ Wólunda — „książę Alfów (Svartalfów)" oraz tradycja ludowa — zarówno skandynawska, jak i anglosaska.
Razem z braćmi zakochał się w trzech siostrach-walkiriach, ale one opuściły ich po pewnym czasie.
Ze wzglÄ™du na umiejÄ™tnoÅ›ci Wólunda, uwiÄ™ziÅ‚ go król Nidud i zmusiÅ‚ do niewolniczej pracy. Aby uniemożliwić mu ucieczkÄ™, król podciÄ…Å‚ mu Å›ciÄ™gna u nóg (stÄ…d Wólund byÅ‚ kulawy — porównaj z innymi indoeuropejskimi kulawymi bóstwami ognia lub kowalstwa, greckim Hefajstosem i rzymskim Wulkanem). Wólund zdoÅ‚aÅ‚ jednak uciec, a w zemÅ›cie zabiÅ‚ synów Niduda, zaÅ› jego córkÄ™ zgwaÅ‚ciÅ‚. Wg tradycji anglosaskiej Wólund stworzyÅ‚ wiele magicznych mieczy (min. Ekskalibura), które odegraÅ‚y duże znaczenie w legendach.
5. Całość inf.: Yólund . całość.
Yngwi/Yngwifrey -+ Frey; -> Ing Ziu ->· Tyr
Potwory
Fenrir :
1. Fenris (Fenrisulfr — Wilk Fenris); przydomek' Hrodwitnir (Pustoszyciel).
2. Olbrzymi wilk.
3. Syn Lokiego i olbrzymki Angrbody. Brat Hel i Jórmunganda. „Stara" olbrzymka (Nowa Edda podaje jej imię: Gygur) urodziła mu w lesie Isarnvidr dwa wilki: Skólla i Hatiego.
4. Żywił się ciałami umarłych.
Bogowie tak bardzo obawiali się jego siły i dzikości, że postanowili go spętać. Jako poręki, że bogowie tylko wypróbowują jego siłę, a nie chcą go obezwładnić, Fenrir zażądał, by Tyr wsadził swą prawicę do jego paszczy. Pierwsze dwa łańcuchy (Laeding i Dromi) Fenrir rozerwał, dopiero nie poradził sobie z wykonanym przez krasnoludy Glei-pnirem. Zrozumiawszy, że został oszukany, odgryzł Tyrowi rękę. Pętające go okowy pękną na początku Ragnaróku. Wsiądzie wtedy razem z Lokim i olbrzymami na Naglfara. Według jednej z wersji to on pożre Słońce. W czasie walki „zbluzga Asgard krwią". Zagryzie Ody-na, ale sam zostanie zabity przez Widara.
5. — syn Lokiego: Hyndlul.: Yóluspa en skamma 42.
— potomstwo: Vóluspa 40.