02.24 postan. s.apel. II AKz 82/95 KZS 1995/2/50
w Krakowie
Zwrócenie sprawy do uzupełnienia postępowania przygotowawczego postanowione po kilku sesjach postępowania dowodowego na rozprawie głównej jest na ogół nieuzasadnione. Skoro bowiem przesłanką zwrotu są nie tylko braki dowodowe, ale i znaczne trudności usunięcia ich przez sąd, zatem konieczność przerywania rozprawy, ta zaś i tak była przerywana ze szkodą dla koncentracji dowodów i uzasadniającej ją zasady bezpośredniości, nie będzie istotną szkodą kolejne przerwanie rozprawy, by uzyskać brakujące dowody bez powtarzania czynności dawnej dokonanych.
93.12.23 postan. s.apel. II AKr 102/93 Prok.i Pr. 1995/2/26
w Rzeszowie
Ujawnienie na rozprawie wyjaśnień oskarżonych i zeznań świadków złożonych w toku postępowania przygotowawczego nie jest wyrazem preferowania materiału dowodowego zebranego w śledztwie, czy dochodzeniu i nie stanowi naruszenia zasady bezpośredniości, albowiem w określonych przepisami procesowymi sytuacjach (art. 334 i 337 § 1) jest wręcz obowiązkiem, wynikającym z podstawowego celu procesu karnego, jakim jest ustalenie prawdy.
W wypadku stwierdzenia, że łańcuch poszlak jest na tyle zamknięty, iż oskarżonemu można przypisać popełnienie przestępstwa z art. 138 § 1 k.k. będą podstawy do wydania wyroku skazującego, a w przeciwnym razie zajdą dopiero przesłanki do zastosowania przepisu art. 3 k.p.k.
93.07.22 wyrok s.apel. II AKr 67/93 PS-wkł. 1995/10/33
w Rzeszowie
Odstępstwo od zasady bezpośredniości i ujawnienie w trakcie rozprawy głównej zeznań przebywającego za granicą świadka, złożonych przez tegoż świadka w postępowaniu przygotowawczym, jest dopuszczalne między innymi wówczas, gdy zeznania te znajdują potwierdzenie w innych ujawnionych w trakcie rozprawy dowodach.
92.03.19 wyrok s.apel. II AKr 205/91 KZS 1992/3-9/118
w Krakowie
Uwaga: Odnośnie terminu przerwy zob. art. 401 § 2 n.k.p.k.
Wielokrotne, długotrwałe przerwy w rozprawie, rażąco przekraczające przewidziany ustawą termin 21 dni przerwy w rozprawie (art. 347 § 2 kpk) poważnie naruszają zasady bezpośredniości i ciągłości procesu i utrudniają prawidłową ocenę materiału dowodowego. Choćby nawet przerwy takie następowały ze zgodą stron (zresztą zbędną), nie może to mieć znaczenia dla wyrokowania; świadczą o tym wady uzasadnienia wyroku, które nie wyjaśnia szeregu okoliczności faktycznych, będących podstawą zaskarżonego wyroku. Zgoda stron ma w tej sytuacji jedynie walor zobowiązania się przez strony, że czasu owych przerw nie będą podnosiły w rewizji od wyroku, który tak został wydany. Nie wiąże to jednak sądu odwoławczego, gdyż uchybienie owo, odpowiadające drugiej podstawie rewizyjnej, mogło skutkować oczywistą niesprawiedliwość wyroku, a to skazanie osoby niewinnej.
89.02.28 wyrok SN V KRN 4/90 OSNPG 1990/10/77
przegląd orzeczn.: Doda Z. Grajewski J. PS 1996/5/29
glosa krytyczna: Doda Z. OSP 1991/7-8/201
Przekazanie lub zwrot sprawy do uzupełnienia postępowania przygotowawczego wprawdzie nie jest równoznaczny z odroczeniem rozprawy lub przerwą w rozprawie, jednakże czynności procesowe dokonane przed wydaniem postanowienia w trybie art. 344 § 1 bądź § 2 k.p.k. nie wymagają ponowienia i rozprawa może toczyć się w dalszym ciągu, o ile pomiędzy datami rozpraw nie upłynął taki okres czasu, który stawiałby pod znakiem zapytania realizację zasady bezpośredniości i koncentracji rozprawy.
88.05.11 wyrok SN V KRN 87/88 OSP 1990/1/193
glosa aprobująca: Kordik A. PiP 1991/2/113
W warunkach występujących sprzeczności korzystanie przez sąd z formalnych uprawnień, wynikających z art. 338 § 1 k.p.k. należy uznać za niedopuszczalne, obrażające zasady ustności i bezpośredniości procesu. Z uprawnień określonych w tym przepisie można korzystać głównie wtedy, gdy zeznania świadków nie są rozbieżne i mają służyć ustaleniu okoliczności nie zasadniczych, lecz drugorzędnych.
84.02.24 wyrok SN IV KR 35/84 OSNPG 1984/8/82
Przepis art. 337 § 1 k.p.k. jest przepisem szczególnym, który pozwala w określonych wypadkach na odstępstwo od zasady bezpośredniości, lecz nie może być interpretowany w oderwaniu od pozostałych przepisów kodeksu postępowania karnego, a w szczególności w oderwaniu od zasad wyrażonych w art. 2 § 1 k.p.k., które zobowiązują sądy, aby stosując przepisy tego kodeksu, dążyły przede wszystkim do wykrycia prawdy. W konsekwencji tego, w wypadkach, gdy zeznanie świadka ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy sąd nie powinien stosować art. 337 § 1 k.p.k. bez uprzedniego wyczerpania możliwości przesłuchania takiego świadka przed sądem, czyli stwierdzenia, że rzeczywiście zachodzą nie dające się usunąć przeszkody w dochodzeniu zasady bezpośredniości i kontradyktoryjności procesu.
83.10.10 wyrok SN U I KR 120/83 OSNKW 1984/5-6/62
przegląd orzeczn.: Prusak F. NP 1985/7-8/49
W sytuacji gdy przeprowadzenie dowodu ma istotne znaczenie dla oceny winy oskarżonego albo jej stopnia, sąd nie może odstąpić od zasady bezpośredniości - nawet wówczas, gdy strony na to wyrażą zgodę - lecz ma obowiązek przeprowadzenia tego dowodu bezpośrednio na rozprawie.
81.09.25 wyrok SN I KR 201/81 OSNPG 1982/1/11