Kombinacje te będą się zmieniały na skutek przenoszenia pracowników z jednego rodzaju produkcji, do drugiego.
Dzienne możliwości produkcyjne firmy cukierniczej
KOMBINACJA
Ilość zatrudnionych przy produkcji
galaretek ( Ly))
Dzienna produkcja galaretek
w sztukach(Y)
Ilość zatrudnionych przy produkcji
ciasteczek ( Lx)
Dzienna produkcja ciasteczek
W sztukach(X)
A
5
525
0
0
B
4
500
1
100
C
3
450
2
180
D
2
350
3
210
E
1
200
4
220
F
0
0
5
225
Z powyższego zestawienia wynika, że wykorzystując w pełni posiadane zasoby, firma może wytworzyć sześć ilościowych kombinacji ciasteczek i galaretek .Oto one
A 525 sztuk galaretek + 0 sztuk ciasteczek
B 500sztuk galaretek + 100 sztuk ciasteczek
C 450 sztuk galaretek + 180 sztuk ciasteczek
D 350 sztuk galaretek + 210 sztuk ciasteczek
E 200 sztuk galaretek + 220 sztuk ciasteczek
F 0 sztuk galaretek + 225 sztuk ciasteczek
Produkcja tych kombinacji jest osiągalna jedynie przy założeniu, że firma będzie działać efektywnie ( tzn. w pełni i w najlepszy znany sposób będzie wykorzystywać posiadane czynniki produkcji ). Zauważmy, że do produkcji każdej kombinacji zatrudnionych jest wszystkich pięciu pracowników. Gdybyśmy nie zatrudniali w pełni posiadanych nakładów ( np. dalibyśmy zajęcie tylko czterem z zatrudnionych ), to działalibyśmy nieefektywnie. Nie moglibyśmy wtedy wytworzyć tak dużych ilości, jakie wynikają z tabeli.
Przyglądając się bliżej ponoszonym przez firmę nakładem i produkcyjnym efektom zauważamy, że w wyniku przenoszenia pracowników z produkcji galaretek do produkcji ciasteczek , rozmiary produkcji rosną tam, gdzie siły roboczej przybywa, a spadają tam gdzie siły roboczej ubywa. Zwiększenie nakładów czynnika pracy powoduje bowiem wzrost produkcji a zmniejszenie - jej spadek
Przyglądając się bliżej przedstawionym w przykładzie wielkościom nakładów i produkcyjnych efektów możemy zauważyć , że produkcja nie rośnie i nie spada proporcjonalnie do wzrostu lub spadku ilości stosowanych czynników, To bardzo ogólne spostrzeżenie prowadzi nas przedstawienia i wyjaśnienia dwóch podstawowych dla mikroekonomiii praw :
- pierwsze z nich to prawa malejących przychodów z czynnika zmiennego
- drugie, wynikajÄ…ce z pierwszego, to prawo rosnÄ…cego kosztu alternatywnego.
Prawo malejÄ…cych przychodów z czynnika zmiennegoAby wyjaÅ›nić zasadÄ™ dziaÅ‚ania tego prawa przeanalizujmy w pierwszej kolejnoÅ›ci, co dzieje siÄ™ w naszej firmie z produkcjÄ… galaretek. ZwiÄ™kszenie zatrudnienie o kolejnego pracownika DLx=+1, powoduje dodatnie przyrosty produkcjiDX . Z przykÅ‚adu liczbowego wynika jednak ,że kolejne produkcji sÄ… coraz . Pierwszy pracownik spowodowaÅ‚ ,że produkcja ciasteczek wzrosÅ‚a od zera do DX= X2 –X1=100 sztuk , drugi przyrost mniejszy bo tylko o 80 sztuk , trzeci o 30, czwarty o 10,zaÅ› a piÄ…ty tylko 5. Czym wytÅ‚umaczyć to zjawisko i czy ma ono uniwersalny charakter?
Zjawisko to skutek działania prawa malejących przychodów. Zacznijmy od tego ,że działa ono wyłącznie w krótkim okresie, gdy ilość przynajmniej jednego ze stosowanych przez firmę czynników jest stała .W naszym przypadku czynnikiem stałym jest :kapitał rzeczowy i ziemia, zaś czynnikiem zmiennym praca ludzka . W tak określonych warunkach, jeżeli będziemy dodawali kolejno takie same jednostki czynnika zmiennego DLx=1 do stałych ilości pozostałych czynników wytwórczych ( kapitału i ziemi ), to uzyskiwane z dodatkowych jednostek pracy przyrosty produkcji będą coraz mniejsze. Czym można tę prawidłowość uzasadnić ?