Podczas gdy m�scy przedstawiciele katar�w najcz�ciej przemierzaj� kraj parami, aby wyg�asza� kazania i szerzy� ich
nauk�, kobiety �yj� w wi�kszych zgromadzeniach w sta�ych domach, ufundowanych cz�sto przez arystokratycznych
"wybranych". One r�wnie� maj� prawo wyg�asza� kazania i w��cza� si� w dyskusje teologiczne, prowadzone w owym
czasie mi�dzy katolikami i katarami. Spotyka si� to jednak z ostr� krytyk� duchowie�stwa:
"Id�cie, pani, i we�cie si� za k�dziel, na zebraniu takim jak to nie przystoi wam przemawia�", z oburzeniem wykrzykuje
mnich Etienne de la Misericorde do "dobrej chrze�cijanki" Esciarmonde de Foix, gdy ta pragnie zabra� g�os w
dyspucie. Powinno�ci� kobiety, wed�ug przykaza� Ko�cio�a, jest milcze�; a zatem r�wnie� pod tym wzgl�dem, w
nieprzestrzeganiu "dobrej" regu�y pauli�-skiej, kacerze dowodz� swego nies�ychanego, niechrze�cija�skiego
objawienia!
Dominik usi�uje odstr�czy� od katar�w przynajmniej kobiety, daj�c im alternatywn� katolick� ofert�: poznawszy od
katar�w wag� �ycia w ub�stwie, zak�ada w Prouille, niedaleko os�awionej twierdzy kacerskiej Fanjeaux, dom dla
nawr�conych katarek. Pocz�tkowo z niewielkim sukcesem: zaledwie sze�� kobiet daje si� nawr�ci�.
Wszystkie pr�by Ko�cio�a odwo�uj�cego si� do przekona� nie powstrzymuj� nap�ywu katar�w. Tymczasem klimat
wok� nich ulega zmianie, sp�r przyjmuje zupe�nie inny ton. Godzenie si� z dzia�alno�ci� antyko�cio�a stanowi dla
Rzymu zbyt wielkie wyzwanie. Poza tym, w jaki spos�b hrabia Tuluzy, kt�rego siostra sama �y�a w domu katar�w, lub
hrabia Foix, kt�rego ciotk� by�a Esciarmonde de Foix, mieliby przedsi�wzi�� co� przeciwko katarom � i w�a�ciwie
dlaczego?
Pow�d do podj�cia interwencji znajduje si� w�wczas, gdy zamordowany zostaje papieski emisariusz Pater von
Castelnau, kt�ry czu� si� zmuszony do ob�o�enia ekskomunik� Rajmunda VI, hrabiego Tuluzy, z powodu rzekomego
odm�wienia przez niego pomocy w �ciganiu katar�w. Papie� Innocenty III reaguje niczym
174
trafiony piorunem; nie pora ju� na wahanie, w�tpliwo�ci, opory przed wdro�eniem w �ycie idei wyprawy krzy�owej
przeciwko tej chrze�cija�skiej spo�eczno�ci.
Krucjata przeciwko katarom zaczyna si� w 1209 r. i ko�czy w 1229 r. Lata zamkni�te tymi dwiema datami wype�nia krew,
przemoc, gwa�t, stosy i rze�. Dawny kwitn�cy kraj Po�udnia, per�a kultury europejskiej, zostaje obr�cony w gruz i
popi�, j�zyk trubadur�w ginie � P�noc odnosi triumf nad Po�udniem. Podczas tej krucjaty wyr�wnany zostaje
niejeden rachunek, niejeden odsuni�ty od dziedziczenia potomek arystokratycznego rodu zapewnia sobie zysk,
francuskiemu kr�lestwu za� udaje si� wyeliminowa� swego najpot�niejszego wasala. A katarowie? Setki trafiaj� na
stos; ich s�dziowie pozostawiaj� im tylko jeden wyb�r: wyrzeczenie si� swej wiary lub �mier�. Niemal wszyscy,
zar�wno m�czy�ni, jak i kobiety, wybieraj� okrutn� �mier� w p�omieniach: oko�o 140 pod Minerve, oko�o 400 pod
Lavaur.
Pod presj� przemocy �ycie tych m�czyzn i kobiet ulega radykalnej zmianie: wyst�puj�cy otwarcie kaznodzieje staj� si�
zaszczutymi, bezustannie poszukuj�cymi bezpiecznej kryj�wki prze�ladowanymi. Kobiety zmuszone s� opu�ci� swe
domy i, podobnie jak "dobrzy chrze�cijanie"-m�czy�ni, w�druj� po kraju parami, skazane na pomoc i opiek�
wierz�cych, uwa�aj�cych wiar� ka-tarsk� za prawdziw�, ale nie silnych jeszcze na tyle, by tak radykalnie wyrzec si�
�wiata i m�c spe�ni� warunek przyj�cia con-solamentum. Jednak�e nawet krucjata nie jest w stanie zd�awi� wiary ludzi i
ich przekona�: Ko�ci� katarski organizuje si� na nowo, znajduj�c swe ostatnie schronienie w uwa�anym za nie-
dost�pny zamku Montsegur. Zbiegaj� do niego wszyscy ci, kt�rym uda�o si� uj�� armii krzy�owc�w i kt�rzy �ywi�
nadziej� na "spokojniejsze" czasy. Rzym tymczasem wykuwa kolejny, niewiarygodnie skuteczny miecz: w 1231 r.
papie� Grzegorz IX zapocz�tkowuje papiesk� inkwizycj� przeciwko katarom. Dominikanie, a p�niej r�wnie� katarowie,
zamieniaj� si� z mnich�w �ebrz�cych w inkwizytor�w, odpowiedzialnych wy��cznie przed papie�em. Dochodzi do
zastosowania nowych, wr�cz nieprawdopodobnych zasad prawnych: ju� samo podejrzenie o kacer-stwo lub
sprzyjanie mu wystarczy, by zosta� skazanym, a denuncjacja nale�y do obowi�zku ka�dej kobiety od lat 12 i ka�dego
m�czyzny od lat 14. Kary duchowe, takie jak ekskomu-nika czy ha�bi�ce oznakowanie ubrania, b�d� te� banicja lub
konfiskata d�br, niebawem przestaj� wystarcza�: tortury i stosy
175
staj� si� wypr�bowanymi �rodkami stosowanymi wobec katar�w.
Ludzie z desperacj� walcz� o swe �ycie; i tak na przyk�ad tkacz Jean z Tuluzy wierzy, �e zdo�a przekona� inkwizytor�w
o swojej "prawowierno�ci", prezentuj�c im nast�puj�ce argumenty: "Nie jestem katarem, poniewa� mam �on�, z kt�r�
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczaĂ Ci coraz lepsze usÄšÂugi. By mÄĹc to robiĂ prosimy, abyĚ wyraziĚ zgodĂ na dopasowanie treÄšÂci marketingowych do Twoich zachowaĚ w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam czĂÂÄšÂciowo finansowaĂ rozwÄĹj ÄšÂwiadczonych usÄšÂug.
PamiĂÂtaj, Ěźe dbamy o TwojĂ prywatnoÄšÂĂÂ. Nie zwiĂÂkszamy zakresu naszych uprawnieĚ bez Twojej zgody. Zadbamy rÄĹwnieĚź o bezpieczeÄšÂstwo Twoich danych. WyraĚźonĂ zgodĂ moĚźesz cofnĂ Ă w kaĚźdej chwili.