Na konferencji, która odbyła się w lipcu 1941 roku u prezydenta policji w Łodzi, przy współudziale m. in. przedstawicieli RSHA, Głównego Urzędu Budżetu i Budynków, inspektora obozów koncentracyjnych, Służby Bezpieczeństwa SS
i Policji Bezpieczeństwa (sipo) w Poznaniu oraz Niemieckiej Policji Kryminalnej (kripo), również z Poznania, dano wyraz poparcia dla tej koncepcji.
Pierwsza wzmianka o obozie dla młodzieży polskiej w Łodzi zawarta jest w raporcie z 31 kwietnia 1942 roku szefa Głównego Urzędu Gospodarczo-Administracyjnego (WVHA) Oswalda Pohla (był on głównym oskarżonym w czwartym procesie norymberskim) — zgłaszającego wykonanie rozkazu Himmlera z 3 marca 1942
roku o włączeniu inspektoratu obozów koncentracyjnych do WVHA103.
Polen-Jugendverwahrlager wstawiono do pionu organizacyjnego policji kryminalnej.
Aktem normatywnym, ustanawiającym otwarcie obozu w Łodzi na dzień 1 grudnia 1942
roku, było zarządzenie Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy z 28 listopada 1941
roku.
Już sama historia powstania obozu łódzkiego wskazuje na to, że nie była to instytucja o charakterze prewencyjno-wychowawczym. Dzieci polskie wyjęto spod wszelkiej ochrony prawnej, a do obozu wysyłano je na podstawie nie kontrolowanych decyzji administracyjnych, opartych na jednostronnych informacjach — najczęściej policji. Decyzje podejmowano bez orzeczenia sądu i bez określenia czasu zesłania.
Charakteru obozu w Łodzi nie należy też oceniać na podstawie jego oficjalnej nazwy i formalnie określonego zarządzeniami normatywnymi zadania ochrony młodzieży niemieckiej przed „zaniedbaną młodzieżą polską" — lecz na podstawie stanu faktycznego, stosowanej praktyki i rzeczywistych celów.
Reinhard Heydrich sformułował program „wychowania" młodzieży następująco:
„Dla młodocianych Polaków nie wchodzą w rachubę żadne środki wychowania poza wdrożeniem do porządku, czystości i pracy. W zakresie wiadomości i umiejętności powinni tylko tyle przyswoić, by potrafili przeczytać prostą instrukcję pracy, zrozumieć ją i odpowiednio zastosować" 10*.
Bardziej szczegółową instrukcję w zakresie pracy niewolniczej w obozie 72
łódzkim opracowała policja kryminalna (Kriminalpolizeistelle) w Łodzi10S.
Selekcja rasowa w obozie odbywała się natomiast w myśl znanych wytycznych Heinricha Himmlera.
Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt miał charakter obozu koncentracyjnego w takim znaczeniu, w jakim określa je prawo międzynarodowe, orzecznictwo norymberskie i nauka, z tą różnicą, że był on przeznaczony dla dzieci i młodzieży narodowości polskiej, w wieku poniżej 16
lat.
Systematyzując przyczyny zsyłania do tego obozu, dokumentacja niemiecka sklasyfikowała je następująco: „wałęsanie się" w miejscach publicznych, brak mieszkania, uchylanie się od pracy przymusowej, podejrzenie 0 uczestniczenie w ruchu oporu, pochodzenie z rodzin odmawiających podpisania Volkslisty, pobyt rodziców w obozie lub więzieniu albo tam zmarłych oraz upośledzenie fizyczne i psychiczne, a także bez określonych przyczyn.
Należy stwierdzić, że urzędowe informacje niemieckie o popełnionych przez małoletnich wykroczeniach i występkach nie stanowią jakiegokolwiek dowodu w
sensie prawnym. Z reguły brak jest podstawowych szczegółów zarzutu, a więc miejsca, czasu popełnionego czynu, przedmiotu
1 wartości szkody, osoby poszkodowanej itp.
Uzasadnienie wniosków o skierowanie do obozu zawierało — przykładowo —
następujące stwierdzenia:
— chłopiec nie wykonuje swojej pracy, trudni się nielegalnym handlem, złapano go na drobnej kradzieży;
— przebywał w obozie w Mysłowicach;
— nielegalnie nabył karty żywnościowe.
Pewna, nieznaczna ilość wniosków zawiera już bardziej skonkretyzowane zarzuty, jak np.:
— jest członkiem bandy złodziei i szabrowników, zajmującej się kradzieżą kart żywnościowych i sprzedającej wykupione towary po paserskich cenach;
— chłopiec wraz z bratem Franciszkiem uprawia nielegalny handel, obaj jeżdżą w tym celu do Generalnej Guberni; matka poszukiwana przez policję za to samo;
— kradnie z innymi dziećmi owoce w ogrodach, zwłaszcza obywateli niemieckich; matka nie troszczy się o niego, ojciec nie żyje;
— nielegalne przekroczenie granicy z sumą 720 RM.
Licznie reprezentowana i charakterystyczna ze względu na niezwykle ciężką sytuację rodzinną i bytową jest następująca motywacja:
— ojciec w obozie koncentracyjnym, matka Polka ma zły wpływ na dziewczynę, która włóczy się i dwa razy była zatrzymana przez policję;