Arteterapia przeistacza szkodliwe mechanizmy zachowań pacjentów w me-
chanizmy prawidłowe. Poprzez analogię czy metaforę człowiek zaczyna rozu-
mieć, że jego wzory zachowań są błędne. W wyniku poznania innych ludzi i ich
problemów zmienia się optyka widzenia problemów własnych.
48 Ibidem.
49 M. Kulczycki, Psychologiczne problemy człowieka chorego: z zagadnień współpracy
pracownika służby zdrowia z pacjentem, Wrocław 1971, s. 55.
50 E. Konieczna, op. cit., s. 27.
92
Arteterapia – poznanie i wyrażanie siebie
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Terapia przez sztukę pobudza aktywność człowieka, nieraz zachęcając go
do przekraczania granic własnych możliwości, a ściślej rzecz biorąc – granic,
które wyznacza jego zaniżona samoocena. Pokazuje, do czego tak naprawdę
zdolny jest człowiek, co potrafi zrobić poprzez twórczość artystyczną, z którą,
w większości przypadków, nie miał nigdy wcześniej do czynienia. Dzięki temu
uczy czerpania satysfakcji z osiągnięć na polu artystycznym. Wpływa to na zwięk-
szenie roli pozytywnych emocji i pozytywnego myślenia w funkcjonowaniu
człowieka i pokazuje, jak intuicja i wyobraźnia są ważne w rozumieniu samego
siebie i w zmianie autowizerunku.
Jest też niezwykle pożytecznym narzędziem przy terapii zaburzeń w kon-
taktach międzyludzkich. Pokazuje, jak obserwować i poznawać świat wielozmy-
słowo. Pomaga nawiązać kontakt z otoczeniem, rozwija umiejętności interper-
sonalne oraz zaspokaja potrzebę akceptacji przez społeczeństwo, ale też pozwala
zaakceptować innych. Poprzez akt twórczy można przyjrzeć się dokładniej i do-
głębniej innym osobom i relacjom z nimi. Ponadto prezentacja własnych doko-
nań (wystawy, spektakle) przeciwdziała izolacji.
Integracja człowieka ze sztuką, poznawanie siebie na nowo i wyrażanie
swojego „ja” w nietypowy sposób, polepsza kontakty z innymi. Arteterapia od-
powiada na problemy cywilizacyjne, takie jak zaburzenia w kontaktach między-
ludzkich, ale także poprzez samopoznanie i autokreację jednostki ma wpływ na
rozwiązywanie problemów z samookreśleniem, zdefiniowaniem swoich pragnień,
marzeń, miejsca we współczesnym świecie. Arteterapia przede wszystkim po-
winna dawać radość kreowania, tworzenia czegoś nowego, a współczesnemu
człowiekowi w zabieganym życiu i zglobalizowanym świecie często tego bar-
dzo brakuje. Nie ma on czasu w pełni cieszyć się z efektów swojej pracy, nie ma
czasu na tworzenie, jedynie odtwarza i powiela, co nie daje pełnej satysfakcji
i zadowolenia.
ABSTRACT
The article describes briefly the history of art therapy. It attempts to shed some light on the sense of existence and the need for this type of therapy. It also pays attention to the fundamental role of art in human life. Through referring to the concept of catharsis, the author indicates that the influence of art on men and women has been known since the ancient times.
The article lists definitions and describes types of art therapy, as well as its various functions.
This interdisciplinary field of knowledge supports individuals in proper functioning in numer-
ous aspects of their lives, both in terms of axiology and ethics, or esthetics. The text outlines
also some benefits that a human being derives from an act of creation.
93
Agata Linek
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
BIBLIOGRAFIA
1.
Arystoteles, Poetyka, Wrocław 1983.
2.
Wielki słownik wyrazów obcych, red. M Bańko, Warszawa 2003.
3.
Bielas K., Dekonstrukcja męskości, „Wysokie obcasy” 2002, nr 46.
4.
Freud Z., Moje życie i psychoanaliza, Warszawa 1990.
5.
Gilroy A., Arteterapia: badania i praktyka, tłum. S. Sobczyński, Łódź 2006.
6.
Glazer N., Denney R., Riesman D., Samotny tłum, tłum. J. Strzelecki, Warszawa 1996.
7.
Grzebyk E., Kurs z zakresu terapii przez sztukę, Wrocław 1999.
8.
Grzegorzewski H., Szkice o arteterapii, Katowice 2005.
9.
Edukacja osób niepełnosprawnych, red. A. Hulek, Warszawa 1993.
10. Arteterapia w medycynie i edukacji, red. B. Kaczorowska, W. Karolak, Łódź 2008.
11. Konieczna E. J., Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków 2007.
12. Kulczycki M., Psychologiczne problemy człowieka chorego: z zagadnień współpracy
pracownika służby zdrowia z pacjentem, Wrocław 1971.
13. Masgutowa S., Psychoterapia przez sztukę, „Forum Psychologiczne” 1997, nr 1.
14. Nawrot M., Kopij E., Suska E., Woroniuk A., Kuczyńska A., Klasyfikacja rodzajów,
metod, technik i form terapii zajęciowej, Gdańsk 2005.
15. Skorny Z., Uczestnictwo w działalności kulturalnej i twórczej a proces rehabilitacji
osób niepełnosprawnych, [w:] Twórczość i sztuka w życiu i rehabilitacji osób niepełno-
sprawnych, red. Z. Skorny, Wrocław 1986.
16. Arteterapia jako dyscyplina akademicka w krajach europejskich, red. W. Szulc, Wrocław
2010.
17. From Culture Education to Culture Therapy. 9th Annual International Participative
Conference For Education in Health Care, ed. W. Szulc, Durham 1998.
18. Szulc W., Sztuka i terapia, Warszawa 1993.
19. Szulc W., Kultura dla mas Polski Ludowej, Wrocław 2008.