Artysta nie odebraB formalnego wyksztaBcenia w tym kierunku, jednak jego instynktowne wyczucie pikna muzyki pozwoliBo mu na stworzenie w peBni indywidualnego, rozpoznawalnego stylu. Na tw�rczo[ t wpBynBy bez wtpienia dokonania innych amerykaDskich kompozytor�w, w[r�d kt�rych najwiksz rol odegrali Aaron Copland, George Gershwin, Marc Blitzstein i William Schuman. W[r�d kompozytor�w europejskich, do kt�rych Bernstein nawizywaB wymienia si najcz[ciej Paula Hindemitha, Dmitrija Szostakowicza oraz Gustava Mahlera. Tw�rczo[ Bernsteina - uto|samiana ze wsp�Bczesnym idiomem muzyki amerykaDskiej - stanowi konglomerat r�|nych wpByw�w i element�w. Pobrzmiewaj w niej echa muzyki |ydowskiej, rozrywkowej i jazzowej, akademizm Bczy si z nowatorstwem. Bernstein
Leonard Bernstein
30
pisywaB symfonie, balety (kt�re przyniosBy mu ogromn | popularno[) oraz muzyk filmow. Najbardziej pamitany jest jednak jako autor musicali,
Muzyka potrafi nazwa to, co nie nazwane i przekaza to, co nie poznane".
Pierwszy sukces kompozytorski Bernsteina miaB miejsce ju| w nastpnym roku po jego sensacyjnym debiucie w roli dyrygenta. W styczniu 1944 roku odbyBa si premiera zainspirowanej |ydowskim dziedzictwem I Symfonii Jeremiasz", uhonorowanej nagrod Nowojorskiego KoBa Krytyk�w Muzycznych za najlepszy utw�r amerykaDski. Wokalno-instrumentalna symfonia, zdradzajca wpBywy Mahlera skBada si z trzech cz[ci: mrocznej Przepowiedni, opartej na pie[ni synagogalnej Profanacji oraz Lamentacji bdcej opracowaniem hebrajskich wers�w z proroctwa Jeremiasza, wykonywanych przez mezzosopran. II Symfonia Bernsteina z 1949 roku, zwana Wiekiem trwogi (Age of Anxiety), wykorzystuje wiersz Wystana Hugha Audena pod
31
|ycie i tw�rczo[
tym samym tytuBem i nawizuje do klasycyzujcej tendencji Hindemitha. Symfonia stanowi poBczenie koncertu fortepianowego z form wariacyjn, a jej zasadniczym motywem jest ilustracja przypadkowego spotkania czw�rki obcych sobie ludzi, gdzie[ w nowojorskim barze. III Symfonia Kaddish" z 1963 powstaBa w okresie, kiedy Bernstein po[wicaB si coraz wicej dyrygowaniu, a mniej komponowaniu. Dramatyczna, peBna ekspresji symfonia - wykorzystujca tradycyjne hebrajskie modlitwy za zmarBych - zostaBa po[wicona pamici Johna Fitzgeralda Kennedy'ego zastrzelonego w 1963 roku. W tym samym okresie powstaj mniej pompatyczne Chichester Psalms (1965) na sopran chBopicy, ch�r i orkiestr; Bernstein opracowywaB r�wnie| swoje utwory sceniczne w formie suit symfonicznych, chtnie p�zniej wykonywanych i cieszcych si ogromn popularno[ci.
W 1944 roku [wiat nie tylko usByszaB I Symfoni, ale r�wnie| ujrzaB premier pierwszego baletu z muzyk Bernsteina - Fancy Free. Jego sukces przymiony zostaB nieco niepowodzeniem kolejnego baletu Facsimile z 1946
Leonard Bernstein