”
Wżdy także chciałbych zapytać onych panów mężów, gdyby nieiedna kobyłka nie miała
swoiego ale abo czegoś do przyganienia, abo iakiegoś defektu y wady lub skazy, czy dostali-
by ie tak tanio y czy nie kosztowałyby ich wiele więcey? Lebo też, gdyby nie o ten wzgląd
chodziło, wydano by ie za inych, którzy by ich byli godnieysi niż oni: iako ci handlarze, któ-
rzy pozbywała się koni skażonych iak mogą, tak y ci, którzy wiedzą ich ale, nie mogąc uczy-
nić inaczey daią ie takim panom, co nic o tym nie wiedzą; ile że (iako to słyszałem z ust wielu
oćców) wielga iest radość pozbyć się córki nadpsutey abo która zaczyna nią być, abo ma iaw-
ną ochotę ku temu.
Ileż ia znam panien po świecie, które nie wniosły swego prawiczeństwa do małżenskiej
łożnicy, ba które wszelako tak dobrze są pouczone od swoich matek abo inych krewniaczek y
przyiaciółek, barzo biegłych rayfurek, aby dobrze stawić czoło temu pirwszemu potykaniu; y
pomagała sobie różnymi sposoby y subtylnemi wymysły, aby przywieść na hak swoich mę-
żów y okazać im, iż nikt ich zgoła nie wyszczyrbił. Nawięcey ich pomaga sobie tym, iż
świadczą wielgi opór a wzdraganie naprzeciw tego punktu y bronią się zaciekle aż do samego
12 Skoro mistrz Bernardo, rzeźnik wpadnie w szał, nie zna żadnego prawa i nie oszczędza żadnej białej gło-
wy.
47
ostatka: z czego nieiedni mężowie są barzo radzi y wierzą siemię, iż oni zgarnęli całą chlubę y
zadali pirwszy sztych iako dzielni a zuchwali szyrmierze; y chełpią się nazaiutrz rano, aże im
grzebień pęcznieie iako małym kogutkom, co siła prosa obiadły się z wieczora, y rozpowie-
daią, iako było, swoim kompanionom a przyiaciołom, ba, może nawet tym, którzy pirwsi we-
szli do tey fortecy bez ich wiedzy: ci, wierę, na stronie śmieią się z nich do syta z ich żenami,
swemi miłośnicami, które chlubią się, iż dobrze odegrały swoią sztukę y źrzetelnie wystrych-
nęły na dudka pana męża.
Bywaią wszelako niektórzy mężowie podeźrzliwi, którzy węszą iakowąś złą wróżbę w tym
oporze y nie kontentuią się tem, iż widzą ie tak się wzdragaiące; iako wiem iednego, który
gdy pytał żenę, czemu by była tak oporna y utrudniaiąca y czy hydziła się nim tak barzo, ona
mnimaiąc, iż się tem zasłoni y oddali pozór wzgardliwości, rzekła mu, iż się bała, aby iey nie
uczynił co złego. Aż on: „Tedy musiałaś snadź iuż tego popróbować, bowiem żadnego zła nie
można poznać wprzódy nie doświadczywszy.” Ale ona, szczwana, przecząc temu odparła, iż
słyszała to od niektórych swoich towarzyszek, które były zaślubione y tak ią przestrzegały.
„Oto, wierę, piękne przestrzegania y pogwarki” − rzecze mąż.
Ine iest ieszcze likarstwo, którem posługuią się białe głowy, to iest aby pokazać nazaiutrz
po zaślubinach bieliznę splamioną kropelkami krwie, którą te biedne panienki rozlewała przy
ciężkim trudzie wydzierania im prawiczeństwa; iako czyni się w Iszpaniey, gdzie pokazuią
publicznie przez okno rzeczoną bieliznę, krzycząc wielgim głosem: „Virgen la tenemos!” −
„Uznaliśmy ią być dziewicą!”
Owo słyszałem równie, że w Witerbie ten obyczay takoż się zachowuje. Y iako że te, które
iuż dawniey przeszły przez piki nicprzyiacielskie, nie mogą uczynić tey demonstracyi własną
krwią, wpadły na myśl, iako słyszałem (y iako wiele młodych kortezan w Rzymie mi wyzna-
ło, iż czynią, aby tem drożey sprzedać swoie dziewictwo), iż pomazuią oną bieliznę kroplami