Każdy jest innym i nikt sobą samym.


-
Efekty zastosowania interwencji poznawczo-behawioralnych
Ostatnio powicono wiele wysikw kwestii identyfikacji empirycznie potwierdzonych podej terapeutycznych do caego zestawu rozwojowych psychopatologii, w tym rwnie do otwarcie ujawniajcych si zaburze zachowania u dzieci. Kazdin i Weisz (1998) zidentyfikowali trzy grupy obiecujcych podej terapeutycznych dla dzieci z zaburzeniami zachowania. Poza treningiem rodzicw (Patterson i in., 1992) i terapi wielosystemow (Henggeler i in., 1992) do grupy podej prowadzcych do istotnej redukcji zachowa agresywnych i aspoecznych zaliczany jest trening poznawczych umiejtnoci rozwizywania problemw. W ramach specjalnie w tym celu powoanej grupy badawczej majcej przebada efektywne interwencje psychospoeczne Brestan i Eyberg (1998) dokonali przegldu interwencyjnych bada nad dziemi z zaburzeniami zachowania. Na podstawie przeanalizowanej literatury doszli oni do wniosku, e dwa programy treningu rodzicw miay gruntownie uzasadnione potwierdzenie empiryczne, a dziesi innych programw mona byo uzna za prawdopodobnie skuteczne w wietle uzyskanych wynikw, opublikowanych w raportach badawczych. Wrd tych najprawdopodobniej skutecznych programw cztery zawieray znaczce komponenty poznawczo-beha-wioralne i to wanie one zostan pokrtce omwione poniej (Program Radzenia Sobie z Gniewem - Anger Coping Program, Montrealski Program Prewencji Przestpczoci Modocianych - Montreal Delinuency Preuention Program, Trening Umiejtnoci Rozwizywania Problemw - Problem-Sol-ving Skills Training (PSST) oraz Trening Kontrolowania Gniewu - Anger Control Training). Ponadto, omwimy kilka wieo przebadanych programw interwencji poznawczo-behawioralnych (Program Przejciowy dla Osb Modocianych - Adolescent Transition Program; Szkoa Dinozaurw - Dinosaur School).
Program Radzenia Sobie z Gniewem
Chocia cechy tego podejcia zostay ju omwione powyej, wypada doda jeszcze par uwag na temat jego efektywnoci. Wstpne, nieuwzgldniajce warunkw kontrolnych badania Programu Radzenia Sobie z Gniewem dla agresywnych dzieci z klas drugiej i trzeciej wykazay, e w ocenie nauczycieli po zakoczeniu terapii zaobserwowano redukcj zachowa agresywnych oraz zachowa ujawniajcych si przy okazjach innych ni rozwizywanie wyznaczonego zadania (Lochman i in., 1981). Te wyniki zachciy do dalszych bada
Interwencje poznawczo-behawioralne u dzieci z zaburzeniami
507