6). "spis w histogramie wskazuje, �e osob� najbardziej znacz�-
163
75
E3 'Wk6
D Ojciec
65
58,5 �
55
'
54,1 |
9 W
^ //'
52,
/'/ //y
^/
49
ff
W
45
0.
45
i
l
�^
7
37.8
%
38,7
35
^
l
^;
^ //
3!,5
^
%
^
^
25
%
/y
|
^
2
3,1
7).,
^
�'/'
///
%
l
/ /
%
^
15
%
^
l
//,
%
^
-
^
^
'//
^
/// ///
5 n
-
l
//
%
��;.�'', ^
^
%
%
l
-a ^
S �l
c:
s -s
Q
g
l
9
f
^
l
3 ��-
I
�
l
S
�
Svs
l
8 l
d -5
.1�-
�
g
l
S'
i l
Rys. 6. Postawy rodzic�w wobec dorastaj�cych dziewcz�t. �
ca w domu jest matka, kt�ra z regu�y bardziej zajmuje si� dziewcz�tami ni� ojcowie. Spo�r�d sze�ciu eksplorowanych postaw rodzicielskich wybijaj�cymi si� postawami (osi�gaj�cymi najwy�sze s�upki) s�: postawa kochaj�ca (�rednio dla ca�ej grupy 58,5 punktu) oraz postawa ochraniaj�ca (�rednio 54 punkty). Daj�c wysok� lokat� punktow� tym dwom postawom, dziewcz�ta pragn�y podkre�li�, �e ich matki s� czu�ymi, serdecznymi o30' bami. Z tre�ci poszczeg�lnych stwierdze� wynika, i� matki P� magaj� im wydatnie w ustalaniu i realizowaniu w�asnych P8 n�w i zamierze� na przysz�o��. Matki okaza�y te� g��bokie zair. teresowanie codziennymi sprawami c�rek, ich osi�gni�cia"1' sukcesami i niepowodzeniami �yciowymi. . Kolejne, trzecie miejsce w�r�d postaw matek w retrospe � wnej ocenie badanych zajmuje postawa wymagaj�ca (sr6 50,1 punktu). Wida� z tego, �e obok okazywania mi�o�ci, Ilt� potrafi� by� wymagaj�ce w stosunku do swych dorastaj^.
164
Badane sugeruj� tak�e � poprzez preferencje poszcze-COTe ' h stwierdze� � �e matki stawiaj� im wysokie wymaga-
� kontroluj� ich w�asny czas zaj�� pozadomowych.
Dalsze miejsca w prezentowanym tu badaniu zaj�y postawy:
�ptna (�rednio 45,9 punktu), odrzucaj�ca (31,5) i zaniedbuj�ca 0 .x 4 kt�re stanowi� niejako odwrotno�� poprzednich trzech
taw. Stosunkowo wysok� punktacj� uzyska�a postawa oboj�t-0 kt�rej stosunek do poprzednich postaw wydaje si� by� za -ysoki. "W interpretacji tych danych trzeba � jak s�dz� � bra� od uwag� rozumienie s�owa �oboj�tna", kt�ra w znaczeniu autor�w kwestionariusza PCRQ oznacza oddalenie si� od dziecka, ody jest ono fizycznie daleko. Takie odczucie dystansu matki zrodzi�o si� niew�tpliwie u dziewcz�t po podj�ciu zaj�� w szkole po kilkuletniej przerwie spowodowanej przebywaniem w domu.
Z histogramu wida�, �e postawa odrzucaj�ca i zaniedbuj�ca uzyska�y najni�sz� �redni� punktacj�. Oznacza to, �e dziewcz�ta nie czuj� si� pozostawione w samotno�ci ze strony matek. Przeciwnie, odczuwaj� ich starania o zaspokojenie fizycznych i psychicznych potrzeb.
Kwestionariusz PCRQ pos�u�y� r�wnie� do szerzej zakrojonych bada� nad stosunkami rodzinnymi oraz ich wp�ywem na przystosowanie szkolne m�odzie�y w okresie dorastania, przeprowadzone w Katedrze Psychologu w b. Wy�szej Szkole Pedagogicznej w Gda�sku (a od 1970 .r. w Zak�adzie Psychologii UG), w ramach prac magisterskich. W. Mr�z (1970) obj�a swym badaniem m�odzie� trzech si�dmych klas szko�y podstawowej znaj-""Rcej si� w 20-tysi�cznym mie�cie w liczbie 94 os�b (w tym ^ dziewcz�t). Badania przeprowadzono i wyniki obliczono we-"^g .podanych poprzednio zasad, wykorzystuj�c obie wersje kwestionariusza (dla matki i dla ojca), kt�re w ca�o�ci tu przed-awnny. Analiza nie obejmuje jedynie 40 stwierdze� (item�w), � Maj�cych stosunek rodzic�w do kary i nagrody. Gwoli jasno�ci ^y bowiem przypomnie�, �e kwestionariusz bada 6 postaw
zicow -widzianych oczami' dorastaj�cej m�odzie�y, kt�ra oce-Iua osobno matk� i ojca.
Brun"22^11"� liczby podawane s� w �rednich, obliczanych dla ca�ej
t" "ziewcz�t.
165
l
52
//.
51
,
50
'
,- ^
W
48
47
�y,
W
^
.-' / ,- /
45
'/. �''/^
' /,'
''''/
44
'//,
//,
' //
43
//
^
42
//
///.
� /', //.
41
|
i
/ / �/
i| Uatka.
40 39
|
|
'/^
/// //,
\~\ Ojciec
38
//,'
//,
|
�/
37
i
'// '/,
36
^
//.
^/
�/. �//
35
i
''//,
y/ '/�
34
�//
^
//^
'/A
'/.'
'/, // ' /.
33
-
''/.
// //,
^
'//,
32
|
'�/,
l
!
31
y/'^
�'/^
^
�//
// //
30
-
.
|
///
/ / ///
/''/
23 28 27
:
'//^ '//-
l
,' /
�^ ///.
///,
l
l
''// y/
'//
'/// //
//
^
y C l- :f- - J - -��������������-�-�.O 1
g
S
s
<-J'
�^
-g;
�s;
y
<-J
S'
�
-5 ^
.5' s
?
-�
I -S
^
�l l'
g l
S
�
-e ^
t
l
l
�S l
l
cS
l
s
^
Rys. 7. Postawy matek i ojc�w wobec dzieci (w badaniu M. Mr�z, 1970).
Wyniki przedstawione s� za pomoc� prostok�t�w w histogramie, a ich wysoko�� odpowiada �redniej liczbie uzyskanyc
punkt�w. Oto ilustracja wynik�w (rys. 7).
Jak pokazuje rys. 7. w�r�d postaw rodzicielskich w badane]
grupie dziewcz�t i ch�opc�w na plan pierwszy wysuwa si� P03 wa kochaj�ca, chocia� zaznaczy�a si� wyra�na r�nica n11^ . rodzicami na korzy�� .matek. Wynika st�d, �e matka z reg .. wi�cej czasu po�wi�ca swoim dorastaj�cym dziewcz�tom ni� o]
166
-g dlatego nawi�zuje si� trwalszy kontakt uczuciowy i opieku�-y mi�dzy nimi. Taki stan rzeczy uzale�niony jest nadto od te-| gzy oboje rodzice pracuj� zawodowo, czy te� nie pracuj� |/w badanej zbiorowo�ci dzieci, 41% matek nie pracowa�o), co ii wi��e si� z wi�ksz� ilo�ci� czasu, jaki mog� im po�wi�ci�. Autorka stwierdzi�a, �e w wypadku, gdy oboje rodzice pracuj�, r�-Inice w postawach kochaj�cych s� znacznie mniejsze.' Dodatko-lwyra niejako potwierdzeniem tego wniosku s� uzyskane wyniki |tV zakresie postawy zaniedbuj�cej, kt�ra jest bardziej negatywna Idla ojc�w ni� dla matek. Spo�r�d sze�ciu rozpatrywanych postaw rodzicielskich r�nice s� tu najwi�ksze (wszystkie r�nice s� statystycznie istotne).
Interesuj�cym wydaje si� fakt, �e w �wietle nier�wnomier-Lego roz�o�enia wynik�w postawy ochraniaj�cej i kochaj�cej Jdo�� zaskakuj�co u�o�y�y si� dane postawy wymagaj�cej. Prawdopodobnie jest to wynikiem jednakowych cel�w wychowawczych, do kt�rych zmierzaj� wysi�ki obojga rodzic�w.
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczaĂÂĂÂÄÂĂ Ci coraz lepsze usÄÂÄšÄÄÂĂÂugi. By mÄÂĂÂĂĹĄĂÂc to robiĂÂĂÂÄÂĂ prosimy, abyÄÂÄšÄÄÂĂ wyraziÄÂÄšÄÄÂĂ zgodĂÂĂÂÄÂĂ na dopasowanie treÄÂÄšÄÄÂĂÂci marketingowych do Twoich zachowaÄÂÄšÄÄÂĂ w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam czĂÂĂÂÄÂĂÂÄÂÄšÄÄÂĂÂciowo finansowaĂÂĂÂÄÂĂ rozwÄÂĂÂĂĹĄĂÂj ÄÂÄšÄÄÂĂÂwiadczonych usÄÂÄšÄÄÂĂÂug.
PamiĂÂĂÂÄÂĂÂtaj, ÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂe dbamy o TwojĂÂĂÂÄÂĂ prywatnoÄÂÄšÄÄÂĂÂĂÂĂÂÄÂĂÂ. Nie zwiĂÂĂÂÄÂĂÂkszamy zakresu naszych uprawnieÄÂÄšÄÄÂĂ bez Twojej zgody. Zadbamy rÄÂĂÂĂĹĄĂÂwnieÄÂÄšÄÝ̠o bezpieczeÄÂÄšÄÄÂĂÂstwo Twoich danych. WyraÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂonĂÂĂÂÄÂĂ zgodĂÂĂÂÄÂĂ moÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂesz cofnĂÂĂÂÄÂĂ ĂÂĂÂÄÂĂ w kaÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂdej chwili.