Po pierwsze, dla ich �wygody": jest to szybki, czysty spos�b na podgrzanie ugotowanego, zapakowanego jedzenia. W rezultacie, najszybciej rozwijaj�cy si� obecnie rynek na Zachodzie proponuje nieciekawe, cz�sto nadmiernie przetworzone papki. Nie jest to oczywi�cie win� tylko kuchenki mikrofalowej, gdy� nieodparty urok papki znalaz� odzwierciedlenie zar�wno w literaturze o jedzeniu, jak i w samym jedzeniu. Czytelnicy, kt�rzy mogliby naby� katalog Brillat-Savari-na, wol� Williamsa-Sonomy. Kuchenka mikrofalowa jest cz�ci� zjawiska, kt�re mo�na by nazwa� kultur� papki. W wysoce zurbanizowanych spo�ecze�stwach zawsze istnia�a tendencja do zapotrzebowania na gotowe dania w r�nych postaciach. Upowszechnienie kuchenki mikrofalowej jest wynikiem i zarazem przyczyn� odnowionej popularno�ci tych da� dzisiaj. Drug� wielk� zalet� kuchenki mikrofalowej jest w oczach jej zwolennik�w to, �e ona
50
WYNALAZEK PIECZENIA W OGNIU
ich wyzwala. Mog� wybra� do podgrzania kt�rykolwiek z gotowych produkt�w, jakie maj� pod r�k�, co w nowoczesnych zachodnich miastach oznacza, �e maj� ogromny wyb�r. Producenci nie musz� bra� pod uwag� wsp�lnoty gust�w. �adna g�owa rodziny nie musi rozstrzyga� za ca�� rodzin�. Nikt w gospodarstwie domowym nie musi ust�powa� nikomu innemu. Co wi�cej, nie ma dw�ch os�b, kt�re musz� jada� o tej samej porze czy przy tym samym stole. Te nowe zachowania kulinarne s� zdumiewaj�co reakcyjne. Odwracaj� przewr�t w gotowaniu, kt�ry uczyni� z jedzenia zjawisko spo�eczne, i przywracaj� nas pod tym wzgl�dem do przedspo�ecznej fazy ewolucji.
Jedzenie od�ywia: przewr�t w gotowaniu rozszerzy� to dzia�anie, powi�kszaj�c zakresjadalnych produkt�w i u�atwiaj�c trawienie. Jedzenie dostarcza przyjemno�ci, kt�r� zwi�kszy� mo�e gotowanie. Stapia spo�ecze�stwo, zw�aszcza wtedy, gdy kuchnia staje si� o�rodkiem i zr�bem wsp�lnego �ycia. Po wynalezieniu gotowania nast�pnym wielkim przewrotem by�o odkrycie, �e jedzenie ma jeszcze inne zalety i wady: mo�e zawiera� w sobie r�ne znaczenia. Mo�e da� biesiadnikowi dobra, kt�re przewy�szaj� warto�ci od�ywcze, i przynie�� szkody gorsze od trucizny. Nie tylko podtrzymuje �ycie, ale czasami je uwznio�la b�d� degraduje. Mo�e zmieni� jedz�cego na gorsze i na lepsze. Wywiera duchowe i metafizyczne, moralne i przeobra�aj�ce wp�ywy. Ciekawostk� jest by� mo�e to, i� ludzie, kt�rzy najlepiej uosabiaj� to odkrycie, s� ludo�ercami.
i
Rozdzia� 2
Sens jedzenia
Jedzenie jako rytua� i akt magiczny
Kanibalizm stanowi pewien problem. W wielu przypadkach jego praktykowanie zakorzenione jest w rytua�ach i w przes�dach raczej, ni� w gastronomii, ale nie zawsze. Francuski dominikanin zaobserwowa� w siedemnastym stuleciu, �e Karaibowie zdaj� sobie najdok�adniej spraw� z wzgl�dnych zalet swych wrog�w. Jak mo�na by�o si� spodziewa�, Francuzi smakuj� wy�mienicie, pod ka�dym wzgl�dem najlepiej. Nie ma w tym nic zaskakuj�cego, nawet je�li tr�ci to szowinizmem. Z przyjemno�ci� stwierdzam, �e nast�pni w kolejce byli Anglicy. Holendr�w uwa�ano za md�ych i ci�ko-strawnych, Hiszpan�w za� za tak �ylastych, �e omal nie nadawali si� do jedzenia, nawet po ugotowaniu. Wszystko to �wiadczy
0 okropnej �ar�oczno�ci tego ludu. (1)
PATRICK LEIGH FERMOR
Zawsze czerpa�am si�� z dw�ch ksi��ek - z ksi��ki kucharskiej
1 z Biblii.
HELEN HAYES w filmie z 1952 roku MY SONJOHN
53
WOKӣ TYSI�CA STO��W
SENSLUDOZERSTWA
By�o to zjawisko oficjalne i uznane. Ludo�ercy, istoty ludzkie, kt�re �ywi�y si� ludzkim mi�sem, istnia�y rzeczywi�cie. Ich istnienie, przez d�ugi czas owiane legend� podtrzymywan� przez plotki, zosta�o obecnie uznane za fakt, w oparciu o niepodwa�alne stwierdzenie �wiadk�w, ca�ej dos�ownie za�ogi drugiej transatlantyckiej wyprawy Kolumba. Okr�towy lekarz opisa� w li�cie do domu losy je�c�w, kt�rzy wpadli w r�ce Arawak�w i zostali wyzwoleni z r�k ludo�erc�w na wyspie, kt�ra obecnie nazywa si� Gwadelupa.
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczaÄ Ci coraz lepsze usĹugi. By mĂłc to robiÄ prosimy, abyĹ wyraziĹ zgodÄ na dopasowanie treĹci marketingowych do Twoich zachowaĹ w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam czÄĹciowo finansowaÄ rozwĂłj Ĺwiadczonych usĹug.
PamiÄtaj, Ĺźe dbamy o TwojÄ prywatnoĹÄ. Nie zwiÄkszamy zakresu naszych uprawnieĹ bez Twojej zgody. Zadbamy rĂłwnieĹź o bezpieczeĹstwo Twoich danych. WyraĹźonÄ zgodÄ moĹźesz cofnÄ Ä w kaĹźdej chwili.