i, kt�re ukaza�o si? w USA w 1945 roku. /rodnie z zas;Ki;( siiiiiuu�i<-.n^^. ^ (-.....-_ , " zadaniem ucznia, co nauczyciela. W ko�cu ucze� jest wykonawc� J65 pn wi�c najlepiej wie, jak j� wykona�, tote� pozbawienie go prawa P^ 'okontroli mo�e wp�ywa� hamuj�co na tok jego nast�pnych samo-l vch prac. W procesie samokontroli zwykle pojawiaj�' si� nast�pu-tvle� zadaniem in-^niii, v^ nu^^ -.-.-.
J^ pn wi�c najlepiej wie, jak j� wykona�, tote� pozbawienie go prawa y " -�'-- �-�"'��"'�>a hnmiii;ifn na tok jego nast�pnych samo-do
-^rnlv:
,ace momenty:
- konfrontacja ko�cowego efektu pracy z jej celem j -.-..",,, "","; r>d^hvlp� nd nia� - kontrontacJci ^.un^u w^e,^ *,.".-.-, r-- ., ., - planem, _- rcncksja ucznia nad przyczynami odchyle� od planu oraz nad trudno�ciami w wykonywaniu pracy, - w�asna decyzja autora pracy (ew. zespo�u autor�w) co do przyj�cia odrzucenia pracy lub wprowadzenia ewentualnych poprawek. ] przechodz�c do charakterystyki samodzielno�ci poznawczej, a przede wszystkim samodzielno�ci my�lenia, trzeba mie� na uwadze, �e i nasze nrocesy poznawcze s� form� dzia�ania, odpowiadaj� wi�c za�o�eniom samodzielno�ci dzia�ania: planujemy ich przebieg, realizujemy je i sprawdzamy ich efekty. M'1 r�wnie� samodzielno�� sw�j charakter emocjonalny, ulegaj�cy przemianom wraz z rozwojem jednostki. Pierwszy okres tego rozwoju cechuje nieporadno�� i zale�no�� emocjonalna dziecka od otoczenia, g��wnie od rodzic�w, po��czona z poszukiwaniem �yczliwo�ci i l�kiem przed nowymi lud�mi w otoczeniu oraz przed nowymi zjawiskami. Ta niesamodzielno�� stopniowo maleje w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, zw�aszcza pod wp�ywem �yczliwo�ci otoczenia i pomocy okazywanej dziecku w pokonywaniu jego trudno�ci. Braki wychowania domowego czy instytucjonalnego, stale narzucanie dziecku woli przez doros�ych, zw�aszcza w atmosferze zastraszania, to czynniki, kt�re mog� uniemo�liwi� mu nabycie wiary we w�asne si�y i utrwali� nieufno�� wobec �wiata, tym samym stabilizuj�c zale�no�� emocjonaln� i hamuj�c rozw�j samodzielno�ci �yciowej. Ze wzgl�du na stopie� samodzielno�ci rozr�nia si� my�lenie repro-duktywne i produktywne. To pierwsze nazwa�em niesamodzielnym, a drogie samodzielnym7. My�lenie o charakterze reproduktywnym opiera s>? g��wnie na tych zdolno�ciach poznawczych, kt�re gwarantuj� dobre "przyswajanie" tzw. gotowej wiedzy, wierne reprodukowanie tego, co jest "podawane" do wyuczenia si�. Zdolno�ci te to g��wnie pami�� i uwaga. Majq one r�wnie� swoj� warto��, lecz ich rozwijanie jest tylko cz�ci� kszta�cenia szkolnego. Nie mo�e si� nimi zadowoli� cz�owiek wsp�czesny, kt�ry m rozumie� prawa przyrody i �ycia spo�ecznego, ma si� nauczy� tw�rczej insc-nc)1 w �wiat przyrodniczo-spoleczny, ma mie� w wielu sprawach w�asne Porywania, rozwin�� w�asne �ycie duchowe. Cz�owiekowi takiemu nieodzoo-le Potrzebna jest dobrze rozwini�ta zdolno�� obserwacji, bogata wyo-^ T > �
crmiii my�lenie produktywne upowszechni� Max Wertheimer. autor dzie�a ProchicHM ,;,,,, "R' ^"�."'pcd Lidition. New ' """ " -- rl:-"" ->.";<� roTnrawc Problem ta-ro-, . '"S. Eniiirpcd Lidition. New York 1959. Harper. Pisz�c swoj� rozpraw� Problem i. "'"'' '".>�'�/<�" ki i cizinIiiiiKi (..Studia Pedagogiczne" 1957, tom IV) nie znalem pieru-u-w " - "l",Vi
mo�na rozwin�� przez ci�g�e stawianie ucznia w sytuacjach zadaniowych, kt�re wprawdzie wymagaj� posiadania wiadomo�ci, lecz przede wszystkim stwarzaj� warunki do pos�ugiwania si� nimi w generowaniu nowych wiadomo�ci, ich weryfikowaniu i w��czaniu do kapita�u posiadanej wiedzy. Ucze� zaczyna dzia�a� samodzielnie, gdy ma wykona� jakie� zadanie, wtedy za� zaczyna Byslee (poznawa�) samodzielnie, gdy ma do wykonania zadanie szczeg�lnego rodzajii. Tak �i^c zadania, kt�re realizuje uc/e�. nic maj� jednakowego charakteru. Jedne z nicli dopro-�adzaj� go jedynie do zastosowania w�asnych wiadomo�ci, np. gdy jego /udaniem jest od-yoniedzie� na pytanie nauczyciela, napisa� streszczenie jakiego� tekstu, narysowa� siatk� kar-loeraficzn� w spos�b sobie znany, wykona� pomoc naukow� wed�ug gotowego wzoru. Inny charakter maj� zadania, w kt�rych my�lenie jego skierowane jest na rozwi�zanie jakiego� razadnienia i odkrycie nowej nie znanej mu dot�d my�li. Sytuacja taka wymaga r�wnie� i udzia�u pami�ci, ale przede wszystkim wysi�ku my�lenia, tw�rczego napi�cia wyobra�ni a cz�-tto i wnikliwej obserwacji. Ten drugi rodzaj my�lenia to my�lenie w pe�ni samodzielne; Przez my�lenie samodzielne rozumie� zatem b�dziemy proces dochodzeniu do nowych wiudomuscTprzez formulowanie problem�w, praktycznych b�d� teoretycznych, rozwi�zywanie ich i weryfikacje rozwi�za�. ' Nauczyciel kszta�tuje u uczni�w my�lenie samodzielne wtedy, gdy: 1) wdra�a ich do formu�owania problem�w,
2) uczy ich samodzielnego rozwi�zywania,
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.