— Czy mogę usiąść? — zapytał po chwili. — Nie będę więcej z wami walczył.
Naradzili się i pozwolili mu usiąść.
Głos jakiegoś starca począł zadawać pytania ł Nuńez objaśnił starszyźnie Kraju Ślepców, z jakiego to świata przyszedł. Mówił o niebie, górach, o wzroku i innych cudach. Ale oni nie rozumieli i nie wierzyli niczemu, przechodziło to bowiem ich pojecie. Nie rozumieli także wielu słów, których używał. Od czternastu pokoleń lud ten był ślepy i odcięty od widzialnego świata, nazwy rzeczy widzialnych straciły lub zmieniły swe znaczenie, zaś historie o szerokim świecie przeszły do rzędu dziecinnych bajeczek. Mieszkańcy doliny przestali się zajmować wszystkim, co leżało poza ścianami skał otaczających dolinę. Narodzili się wśród nich ślepi geniusze, odrzucili, jako bezwartościowe fantazje, strzępy dawnych wierzeń i tradycji sięgające czasów, kiedy przodkowie posługiwali się jeszcze wzrokiem, i zastąpili je nowymi, zdrowszymi poglądami. Wraz z utratą wzroku wygasła niemal w ślepcach wyobraźnia, zastąpiona szeregiem nowych pojęć opartych na słuchu i dotyku. I tak Nuńez pojął w końcu, że jego pochodzenie, dar wzroku, znajomość cudów świata nie zjednają mu wcale szczególnego uznania. A gdy jego nieudolne próby objaśnienia funkcji wzroku potraktowano jako mętną gadaninę niedokształconej istoty ludzkiej usiłującej nieudolnie opisać swoje indywidualne odczucia — Nuńez zrezygnował trochę speszony i począł z kolei słuchać wykładu ich nauki. Najstarszy ze ślepców zapoznał go z ich poglądami na życie, religią i filozofią. Wyjaśnił mu — mając na myśli jedynie Krainę Ślepców — że świat był ongiś pustym zagłębieniem w skałach, że zjawiły się w nim początkowo przedmioty nieożywione, którym brakło zmysłu dotyku, a potem — lamy i inne stworzenia, które posiadają dopiero zaczątki inteligencji, wreszcie — ludzie, a w końcu — anioły, które się poznaje po śpiewie i szeleście skrzydeł, gdyż nie dają się nikomu dotknąć. Intrygowało to Nuńeza, póki nie pomyślał o ptakach.
Starzec opowiedział przybyszowi, że czas dzieli się na dwie pory: ciepło i zimno — tak bowiem odróżniali oni dzień od nocy — i że jest dobrze spać, gdy jest ciepło, a pracować w zimnie, i że obecnie, gdyby nie jego przybycie, cała ludność byłaby pogrążona we śnie. Wyraził na koniec przekonanie, że Nuńez został specjalnie stworzony po to, ażeby posiąść mądrość nagromadzoną przez przodków tutejszych mieszkańców. Nie powinien się więc zniechęcać z powodu chwiejnego kroku oraz niedoskonałości swego umysłu, lecz starać się kształcić i poznawać miejscowe obyczaje. Zebrany tłum niejasnym pomrukiem wyraził słowom tym uznanie. Na zakończenie starzec zaznaczył, że pora jest spóźniona — bo ślepi nazywają dzień nocą — i że należy iść spać. Zapytał jeszcze Nuńeza, czy potrafi spać, na co Nuńez dał twierdzącą odpowiedź, ale wyraził chęć zjedzenia czegoś przed snem.
Przyniesiono mu pożywienie: mleko lamy w kubku i czerstwy solony chleb; zaprowadzono go w ustronne miejsce, żeby nie słyszeć jego mlaskania i by mógł spać spokojnie, póki chłód zstępujący z gór nie obudzi mieszkańców do pracy. Ale Nuńez nie mógł zasnąć.
Usiadł na miejscu, gdzie go ślepcy pozostawili, i odpoczywając rozpamiętywał dziwne przygody, których tu zaznał.
Co pewien czas wybuchał śmiechem, rozbawiony lub zagniewany.
— Niedokształcony umysł! — powtarzał. — Nie— wysubtelnione zmysły! Te kaleki nie zdają sobie sprawy, że obrażają swego władcę i pana zesłanego im z nieba. Widzę, że będę musiał nauczyć ich rozumu. Muszę się nad tym zastanowić… zastanowić…
Zastanawiał się jeszcze, gdy już zaszło słońce.
Był wrażliwy na piękno, więc przyglądał się z zachwytem grze świateł na polach śnieżnych i lodowcach otaczających dolinę jako najpiękniejszemu widokowi na świecie. Oczy jego przeniosły się z tych niedostępnych, wspaniałych szczytów na osadę ślepców i nawodnione pola, gdzie zstępował mrok, i nagle poczuł gwałtowne wzruszenie. Począł dziękować Bogu z całego serca za to, że zachował mu wzrok.
Usłyszał nagle głos nawołujący go od strony wioski:
— Hop, hop! Bogota! Chodź tutaj!
Powstał uśmiechając się do siebie. Chciał pokazać wreszcie tym ludziom, jakie przysługi oddaje wzrok. Będą go szukali, ale nie znajdą.
— Czy nie masz zamiaru ruszyć się z miejsca, Bogota? — zapytał głos.
Nuńez zaśmiał się skrycie i zszedł z drogi na czubkach palców.
— Nie depcz trawy, Bogota! Nie wolno!
Nuńez nie słyszał szmeru własnych kroków. Zatrzymał się zdumiony.
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczaĂ Ci coraz lepsze usÄšÂugi. By mÄĹc to robiĂ prosimy, abyĚ wyraziĚ zgodĂ na dopasowanie treÄšÂci marketingowych do Twoich zachowaĚ w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam czĂÂÄšÂciowo finansowaĂ rozwÄĹj ÄšÂwiadczonych usÄšÂug.
PamiĂÂtaj, Ěźe dbamy o TwojĂ prywatnoÄšÂĂÂ. Nie zwiĂÂkszamy zakresu naszych uprawnieĚ bez Twojej zgody. Zadbamy rÄĹwnieĚź o bezpieczeÄšÂstwo Twoich danych. WyraĚźonĂ zgodĂ moĚźesz cofnĂ Ă w kaĚźdej chwili.