X


W pierwszym przypadku mo�na m�wi� o stopniowej utracie wp�yw�w religii na "ca�o�ciowe" spo�ecze�stwo...



Każdy jest innym i nikt sobą samym.

Znajduje to wyraz w rozdziale Ko�cio�a od pa�stwa oraz w autonomizacji r�nych segment�w spo�ecze�stwa^ (polityka, nauka, filozofia, gospodarstwo, kultura, o�wiata i wychowanie", czas wolny). Pa�stwo nie wspomaga ju� Ko�cio�a pod wzgl�dem prawno-ad-ministracyjnym, ani te� nie przyznaje mu statusu religii panuj�cej. Pa�stwo demokratyczne sta�o si� rzecznikiem pluralizmu, co oznacza, �e aprobuje i faworyzuje ono procesy emancypacyjne spo�ecze�stwa oraz pokojowe wsp�zawodnictwo mi�dzy wyspecjalizowanymi grupami i instytucjami spo�ecznymi w d��eniu do podobnych cel�w. Ko�ci� natomiast staje si� jednym z subsystem�w spo�ecze�stwa, przez co stopniowo traci niekt�re funkcje, jak np. monopolizacji, integracji, kontroli i sankcji. Nowa sytuacja sprawia, �e Ko�ci� poszukuje innych funkcji, bardziej adekwatnych do spo�ecze�stwa pluralistycznego, przy czym nie koncentruje si� ju� na w�asnych przywilejach i ich obronie, lecz na w�a�ciwej misji ewangelizacyjnej oraz na popieraniu warto�ci i d��e� wsp�lnych wszystkim ludziom, niezale�nie od przynale�no�ci ideologicznej i przekona� �wiatopogl�dowych (misja humani-zacyjna).
.Natomiast autonomizacja polega na emancypacji r�nych subsystem�w spod panowania religii instytucjonalnej. Proces ten prowadzi do zanikania tzw. struktur mieszanych, w��czonych dawniej w "ca�o�ciow�" struktur� Ko�cio�a. Struktury te specjalizuj� si�, zacie�niaj�c si� do pe�nienia swej podstawowej funkcji, staj� si� nosicielami w�asnych warto�ci i system�w zna-
362
cze�. W konsekwencji przestaj� podtrzymywa� warto�ci spo�ecze�stwa globalnego, poza podstawowym "j�drem" warto�ci tradycyjnych. Odnosi si� to tak�e do warto�ci religijnych, kt�re nie znajduj� ju� oparcia w wyspecjalizowanych subsystemach spo�ecze�stwa. Wielo�� ugrupowa� i instytucji spo�ecznych, kt�re lansuj�, motywuj� i preferuj� w�asne modele socjalizacji, stwarza sytuacje konfliktowe oraz wywo�uje spory o kompetencje i wp�ywy na jednostki ludzkie. Te ostatnie maj� wolno�� wyboru w zakresie prezentowanych modeli, przy czym zwykle ukierunkowuj� si� na modele bardziej* atrakcyjne. Mimo wielu opcji, stoj�cych przed jednostkami ludzkimi, spo�ecze�stwo pluralistyczne nie jest wolne od przymus�w i nacisk�w ze strony ugrupowa� i instytucji bardziej relewantnych i w �yciu spo�ecznym, kt�re d��� do narzucenia im w�asnych "pos�annictw kulturowych"14. W tej sytuacji Ko�ci� napotyka na trudno�ci w przekazywaniu, legitymizowaniu i interioryzacji w�asnej kultury religijnej. Trudno�ci te pot�guj� si� w�wczas, gdy warto�ci religijne s� zbyt nacechowane tradycj� i przesz�o�ci�! Atrakcyjno�� "pos�annictwa kulturowego" domaga si� $HMttM. by obok warto�ci tradycyjnych uwzgl�dnia�o otwarto�� na nowe warto�ci, a ponadto nawi�zywa�o do pewnego autentyzmu przez powr�t do �r�de� J Jedynie tak rozumiane "pos�annictwo kulturowe" jest w stanie wyj�� naprzeciw egzystencjalnych problem�w jednostki ludzkiej i zaspokoi� jej potrzeby, umo�liwiaj�c znalezienie osobowego sensu i identyczno�ci. Inaczej m�wi�c, przed Ko�cio�em staje na nowo problem konsensu zwi�zany z modelem socjalizacji religijnej. Problem ten mo�na sformu�owa� w pytaniu, co i jak przekazywa�, by zachowa� wierno�� nie tylko tradycji, ale tak�e pierwotnemu pos�annictwu oraz odpowiedzie� na znaki czasu. Drugi, nie mniej wa�ny problem, to troska o podmioty religijnej socjalizacji, czyli o to, kto ma przekazywa� kultur� religijn�. Je�li nie przekazuje jej ju� "ca�o�ciowe" spo�ecze�stwo, a ponadto wzrastaj� s�abo�ci tradycyjnych instytucji socjalizacyjnych (np. rodziny), problem ten jawi si� ze szczeg�ln� ostro�ci�. Z pewno�ci� przysz�o�� Ko�cio�a b�dzie zale�e� m.in. od tego, czy b�dzie dysponowa� w�asnymi podmiotami religijnej socjalizacji.
|*Opr�cz relacji Ko�ci�-spo�ecze�stwo, pluralizm ujawnia si� w samych instytucjach religijnych. Wyrazem tego jest wielo�� orientacji i opinii w Ko�ciele. Jak si� wydaje, u podstaw ich znajduj� si� pewne schematy kulturowe zwi�zane z r�nymi typami mentalno�ci religijnej. Jednym z nich jest schemat Ko�cio�a hierarchicznego i Ko�cio�a wsp�lnotowego. Pierwszy, przez ca�e wieki ugruntowany w spo�ecze�stwie, by� schematem kulturowym explicite, co znalaz�o wyraz w opisanym poprzednio typie idealnym "Ko�cio�a ludowego". Drugi, kt�ry z r�n� si�� ujawnia� si�, zw�aszcza w ostatnich dziesi�tkach lat, by� schematem kulturowym implicite. Schemat ten zosta�
14 Milanesi, jw. s. 65.
363

Tematy

Template provided by Designs by Darren Opracowanie Marketing w Internecie dla Każdy jest innym i nikt sobą samym.

Drogi uĚźytkowniku!

W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.

Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.

 Tak, zgadzam się na nadanie mi "cookie" i korzystanie z danych przez Administratora Serwisu i jego partnerĂłw w celu dopasowania treści do moich potrzeb. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

 Tak, zgadzam się na przetwarzanie moich danych osobowych przez Administratora Serwisu i jego partnerĂłw w celu personalizowania wyświetlanych mi reklam i dostosowania do mnie prezentowanych treści marketingowych. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

Wyrażenie powyższych zgód jest dobrowolne i możesz je w dowolnym momencie wycofać poprzez opcję: "Twoje zgody", dostępnej w prawym, dolnym rogu strony lub poprzez usunięcie "cookies" w swojej przeglądarce dla powyżej strony, z tym, że wycofanie zgody nie będzie miało wpływu na zgodność z prawem przetwarzania na podstawie zgody, przed jej wycofaniem.