Miasto staBo si dla nich bardziej atrakcyjne gdzie[ przed polow XVIII wieku, gdy wzr�sB popyt na prac najemn. W[r�d 1270 luznych, kt�rych w latach 1740 1794 karano na ratuszu, poBow stanowili przybysze chBopscy, 37,5% mieszczanie (w tym mniej ni| poBowa z Krakowa), a 5,2% szlachta (reszta nie ustaleni)1. Wiejska i miasteczkowa ludno[ napBywowa, przewa|ajca w[r�d wyrzuconych na podwawelskie bruki, pochodziBa najcz[ciej z pobliskich okolic, jakkolwiek pojawiali si tu tak|e przybysze z caBej Europy. Dla wielu tych ludzi nadwi[laDski gr�d byB tylko stacj przej[ciow na dBugim szlaku wdr�wek. Sami krakowianie tak|e opuszczali swoje miasto, by zacign si do wojska, zatrudni w kopalni lub uprawia drobny handel, ale na og�B wracali znowu.
Mo|liwo[ znalezienia zim pracy w mie[cie, a wiosn czy latem na wsi stwarzaBy ruch wahadBowy od r|nicia i rbania drew na opaB, do sianokos�w i |niw, po czym z powrotem. ByBy przecie| powa|niejsze zajcia. Krakowianie potrzebowali sBu|by, a skBady na brzegach WisBy tragarzy. Transport wi[lany dawaB zajcie flisackie wielu luznym, kt�rzy pBynli na galarach z wapnem, drewnem, sol do Warszawy lub GdaDska. Pomagali te| furmanom lub pdzili woBy i [winie na Zlsk czy Morawy. Zacigali si r�wnie| lub byli wcielani siB do armii polskiej lub obcej. Pojawiali si tak|e w Krakowie jako dezerterzy.
�79�
Oczywi[cie czste zmienianie zaj byBo typowe dla |yjcych z chwilowego zatrudnienia. PrzesBuchiwani na ratuszu luzni ukazywali w |yciorysach r�wnie| obraz pracy: chodz z koszykiem po rynku, kto mnie najmie i zapBaci" (1765); byBem na flisie i sad�w pilnowaBem" (1780); od 7 lat na flis chodz przy soli lub wapnie lub te| czasem i ze swoim naczyniem, nakupiwszy jajec lub garnk�w, do Warszawy pBywam" (1781). Kto umiaB wicej, miaB wiksze szanse. Jakub Pi�rkowski z Nowego Targu muzykowaB przy kapeli u [w. Piotra, grywaB po odpustach, sBu|yB po plebaniach, czasem krew puszczaB bom si cyrulistwa uczyB" (1780). Brak zawodu i zdecydowania przedBu|aB prowizorium |ywota. Antoni Skublewski z Borzcina zeznawaB: do niczego mnie rodzice nie aplikowali i tak tylko |ywiBem si, jak mogBem; u cesarskich i pruskich |oBnierzy sBu|yBem, od nich dezertowaBem, z Cygank si o|eniBem, ona si bawi plewidBem, a ja, czym mog, sad�w pilnuj, z klepkami pBywam" (1787).
Brak informacji o nieregularnej poda|y i popycie na dorywcze zatrudnienie uruchomiB grup rzutkich po[rednik�w pracy, zwanych rajfurami. WBadze miejskie zwalczaBy ich na r�wni z luznymi. Marcin Aaski, syn oficjalisty dworskiego spod Czstochowy, po do[wiadczeniach w rozmaitych sBu|bach dworskich, okoBo 1781 3., jB si nowego zajcia chwyciBem si rajfurstwa [...] i dawaBem r�|nym potrzebujcym panom do usBug ludzi, kt�rzy sBu|by potrzebowali".
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczaĂÂĂÂÄÂĂ Ci coraz lepsze usÄÂÄšÄÄÂĂÂugi. By mÄÂĂÂĂĹĄĂÂc to robiĂÂĂÂÄÂĂ prosimy, abyÄÂÄšÄÄÂĂ wyraziÄÂÄšÄÄÂĂ zgodĂÂĂÂÄÂĂ na dopasowanie treÄÂÄšÄÄÂĂÂci marketingowych do Twoich zachowaÄÂÄšÄÄÂĂ w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam czĂÂĂÂÄÂĂÂÄÂÄšÄÄÂĂÂciowo finansowaĂÂĂÂÄÂĂ rozwÄÂĂÂĂĹĄĂÂj ÄÂÄšÄÄÂĂÂwiadczonych usÄÂÄšÄÄÂĂÂug.
PamiĂÂĂÂÄÂĂÂtaj, ÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂe dbamy o TwojĂÂĂÂÄÂĂ prywatnoÄÂÄšÄÄÂĂÂĂÂĂÂÄÂĂÂ. Nie zwiĂÂĂÂÄÂĂÂkszamy zakresu naszych uprawnieÄÂÄšÄÄÂĂ bez Twojej zgody. Zadbamy rÄÂĂÂĂĹĄĂÂwnieÄÂÄšÄÝ̠o bezpieczeÄÂÄšÄÄÂĂÂstwo Twoich danych. WyraÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂonĂÂĂÂÄÂĂ zgodĂÂĂÂÄÂĂ moÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂesz cofnĂÂĂÂÄÂĂ ĂÂĂÂÄÂĂ w kaÄÂÄšÄĂĹĄÄšÂdej chwili.