Reszta grupy ma sprawdza�, czy ta krytyka jest konstruktywna i konkretna.
�wiczenie 3
Zwr�� uwag�, �e �wiczenie to jest odpowiednie dla grup, kt�re znaj� si� ju� od jakiego� czasu i darz� si� spor� doz� wzajemnego zaufania.
Podzielcie si� na ma�e grupy licz�ce 3-5 os�b. Po kolei krytykujcie si� nawzajem. Obserwatorzy powinni by� gotowi do podpowiadania i pilnowa�, by krytyka by�a mo�liwie najbardziej pomocna i konstruktywna. Przez ca�y czas osoba krytykowana nie mo�e odpowiada�. W dalszych sesjach b�dzie mie� do�� czasu na bronienie siebie! Zako�czcie t� sesj� dzieleniem si� pozytywnymi uwagami o sobie.
Osoby pracuj�ce indywidualnie
Pomy�l o kilku osobach, kt�re chcia�by� skrytykowa� i do pracy wybierz najmniej ryzykown� sytuacj�. Korzystaj�c z uwag na stronach 50-53 zapisz, co chcesz powiedzie� tej osobie i przy najbli�szej sposobno�ci spr�buj to zrobi�. Zapami�taj i dopilnuj, aby przygotowa� ju� teraz dla siebie wielk� nagrod�!
Przyjmowanie krytyki
Grupy samopomocy
W grupkach licz�cych 3-4 osoby trenujcie umiej�tno�ci negatywnego stwierdzenia, mg�y i negatywnego pytania. Ka�da grupa powinna zdecydowa�, czy do pracy chce wybra� faktyczne sytuacje z �ycia, czy sceny hipotetyczne. Je�li stanowicie bardzo blisk� sobie grup� i wzajemnie sobie ufacie, mo�ecie skorzysta� z okazji i podzieli� si� naprawd� szczer� krytyk�. Pami�tajcie jednak, �e �wiczenie to polega na przyjmowaniu krytyki, a nie na jej wyra�aniu - osoba krytykuj�ca nie powinna wi�c zbytnio przejmowa� si� sposobem wyra�ania swojej krytyki. Istotne jest dok�adne stwierdzenie, jakiego rodzaju krytyka sprawia, �e osoba przyjmuj�ca j� traci asertywno�� - dalsza praca powinna i�� w tym kierunku. Bezcelowe jest przecie� trenowa-
96
nie przyjmowania krytyki o twoim stroju, je�li tego rodzaju informacje w najmniejszym stopniu ci� nie obchodz�. Obawiam si�, �e b�dzie to czas ujawniania waszych s�abo�ci - je�li naprawd� szczerze chcecie zmienia� swoje zachowanie!
Czasem ludzie maj� trudno�ci w wyra�aniu krytyki. Je�li tak jest, spr�buj przeprowadzi� �wiczenie z dwoma osobami krytykuj�cymi i jedn� dzia�aj�c� jako obserwator, i pomagajcie osobie przyjmuj�cej krytyk� reagowa� przy u�yciu w�a�ciwej techniki.
Osoby pracuj�ce indywidualnie
Podziel kartk� papieru pionow� kresk� na dwie cz�ci. Po jednej stronie wynotuj typowe uwagi krytyczne, jakimi obdarzaj� ci� ludzie, czy te� takie, jakich obawiasz si� us�ysze� w przysz�o�ci. Po drugiej stronie zapisz reakcje przy u�yciu mg�y, negatywnego pytanie lub negatywnego stwierdzenia.
krytyka
Wygl�dasz bardzo chorowicie.
Jeste� egoist�.
Masz taki ba�agan na g�owie.
odpowied� asertywna
Owszem, mo�e masz racj�, nie jestem
w najlepszej formie.
(mg�a)
Tak, to prawda, �e teraz moje potrzeby
maj� pierwsze�stwo.
(negatywne stwierdzenie)
S�dzisz, �e ta fryzura do mnie nie
pasuje?
(negatywne pytanie)
W ci�gu nast�pnych kilku tygodni dodawaj dalsze uwagi do swojej listy. Je�li b�dziesz pewny, �e opanowa�e� ju� te techniki, wypr�buj je w sytuacji wzgl�dnie bezpiecznej.
�wiczenia praktyczne do rozdzia�u 7
Scenariusz
Grupy samopomocy
Podzielcie si� na ma�e grupy i po zastanowieniu wybierzcie problem odpowiedni do stworzenia scenariusza. Zawsze korzystniejsze jest wybranie problemu z autentycznych sytuacji �yciowych, je�li jest to niemo�liwe, skorzystajcie z poni�szych sugestii:
1. Pro�ba o podwy�k� pensji w pracy.
2. Oznajmienie matce, �e nie chcesz sp�dzi� �wi�t Bo�ego Narodzenia razem z ni�.
3. Poproszenie lekarza o obja�nienie twojego schorzenia albo podanie skutk�w ubocznych leczenia.
4. Wym�wki czynione robotnikowi budowlanemu na op�nienie w pracach lub pod�� jako�� ich wykonania.
5. Poproszenie innych cz�onk�w rodziny o uczciwszy podzia� obowi�zk�w domowych.
6. Powiedzenie przyjacielowi, �e chcesz mie� wi�cej prywatno�ci.
Gdy sko�czycie pisanie scenariuszy, podzielcie si� nimi w wi�kszej grupie. Dopilnujcie, by by�y w nich cztery g��wne sk�adniki.
99
Osoby pracuj�ce indywidualnie
Zr�b to, co powy�ej, najlepiej z pomoc� przyjaciela. Wypisz ostatnich sze�� scenariuszy dla dok�adnego utrwalenia ich uk�adu w pami�ci. Gdy poczujesz si� do�� odwa�ny, wypr�buj je!
Pomoce wizualne
Wykonaj plakat ukazuj�cy g��wne sk�adniki scenariusza. Na przyk�ad:
Wszelkie U�omno�ci Pewno�� Redukuje
Wyja�nienia
- obiektywne
- kr�tkie
- bez teorii
Uczucia
- uznaj swoje uczucia
- empatia
Potrzeby
- b�d� wybi�rczy
- b�d� realistyczny
- b�d� przygotowany na kompromisy
Rezultaty
- nagrody
-kary
Teatr
Grupy samopomocy
Bardzo dok�adnie przeczytaj fragment rozdzia�u 7 po�wiecony teatrowi i wykonaj �wiczenie krok po kroku wed�ug instrukcji. Mo�esz przyj��, �e w miar� coraz lepszego poznawania si� uczestnik�w zaj�� nie b�dzie trzeba �ci�le przestrzega� tego wzorca. Mo-
100
�esz nawet opracowa� swoj� w�asn� metod�, kt�ra oka�e si� r�wnie skuteczna.
W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.
Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.